Nuôi cấy nước tiểu có thể được xem là là xét nghiệm quan trọng nhất trong các xét nghiệm chẩn đoán xác định nhiễm khuẩn tiết niệu. Kết quả nuôi cấy nước tiểu giúp bác sĩ xác định được mức độ nhiễm khuẩn, loại vi khuẩn gây bệnh và kháng sinh thích hợp sử dụng trong điều trị.

Nhiễm khuẩn tiết niệu là gì?

Nhiễm khuẩn tiết niệu là tình trạng viêm nhiễm đường tiết niệu đặc trưng bởi sự hiện diện của vi khuẩn trong nước tiểu.

Bên cạnh các triệu chứng điển hình như buồn tiểu, đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu có màu đục, mùi hôi,…bệnh nhân còn có các triệu trứng toàn thân khác như sốt, gai rét, ớn lạnh, khó chịu bứt rứt… Một số bệnh nhân bị nhiễm khuẩn tiết niệu nhưng không có triệu chứng.

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu là một trong những bệnh lý thường gặp. Nhiễm khuẩn tiết niệu nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: Áp xe thận, nhiễm trùng máu, suy thận,…

Bệnh nhân người cao tuổi lại biểu hiện bằng thay đổi tính tình, rối loạn đường tiêu hóa, thay đổi thói quen ăn uống,… Do đó, ngoài các triệu chứng lâm sàng, để chẩn đoán xác định bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm như tổng phân tích nước tiểu, nhuộm soi trực tiếp, nuôi cấy nước tiểu. Trong đó, nuôi cấy nước tiểu được xem là xét nghiệm quan trọng nhất, mang lại giá trị chẩn đoán quyết định các vi khuẩn nhiễm khuẩn tiết niệu.

CẤY NƯỚC TIỂU LÀ LÀM GÌ?

Máy dùng để thực hiện xét nghiệm cấy nước tiểu

Mẫu nước tiểu của bệnh nhân sẽ được nuôi cấy trên môi trường thạch dinh dưỡng thích hợp nhằm phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn trong nước tiểu.

CÁCH LẤY MẪU NƯỚC TIỂU ĐỂ NUÔI CẤY

Mẫu nước tiểu của bệnh nhân có thể được lấy bằng 3 cách như sau:

• Lấy nước tiểu giữa dòng: Thời gian lấy nước tiểu nhất là vào buổi sáng, vì lúc này vi khuẩn đã có thời gian sinh sôi ở bàng quang vào ban đêm. Bệnh nhân được hướng dẫn vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài. Khi bắt đầu tiểu, cần bỏ khoảng 30ml nước tiểu đầu vì phần nước tiểu này thường bị nhiễm các vi khuẩn thường trú tại vùng niệu. Lấy khoảng 30 10ml phần nước tiểu tiếp theo vào lọ đựng nước tiểu vô trùng miệng rộng, đậy chặt nắp lọ sau khi lấy nước tiểu xong.
• Lấy nước tiểu trực tiếp qua ống sonde bàng quang: Kỹ thuật viên sẽ dùng một ống nhỏ xuyên qua niệu đạo vào bàng quang, nước tiểu sẽ theo ống chảy ra lọ chứa nước tiểu.
• Chọc hút kim trên xương mu, từ thận, niệu quản, bàng quang qua can thiệp thủ thuật, phẫu thuật. Đây là phương pháp lấy được mẫu nước tiểu đảm bảo nhất cho việc nuôi cấy nước tiểu. Tuy nhiên, do khó thực hiện nên chỉ được tiến hành trong một số trường hợp đặc biệt như trẻ em hoặc người lớn bị bí tiểu tiện.

Lọ đựng nước tiểu phải vô trùng và có thông tin bệnh nhân cùng với giấy chỉ định của bác sĩ phải được đưa xuống phòng xét nghiệm trong vòng hai giờ để tiến hành nuôi cấy. Nếu không thể vận chuyển ngay đến phòng xét nghiệm thì cần bảo quản mẫu trong ngăn mát tủ lạnh 4oC trong thời gian tối đa là 18 2 giờ.

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH NUÔI CẤY NƯỚC TIỂU

Phòng xét nghiệm sẽ lấy một lượng nước tiểu vừa đủ để cấy lên các môi trường nuôi cấy giàu dinh dưỡng cho các vi khuẩn phát triển.

Mẫu sau khi cấy được ủ ấm trong tủ ấm 37oC để giúp vi sinh vật phát triển.

Kiểm tra sự phát triển của vi khuẩn hàng ngày.

Mẫu không phát hiện sự phát triển của vi khuẩn: Trả ÂM TÍNH

Mẫu có sự phát triển của vi sinh vật: Đọc và phiên giải kết quả theo quy trình Nuôi cấy nước tiểu của Bộ Y tế

XÁC ĐỊNH LOÀI VI KHUẨN VÀ THỰC HIỆN KHÁNG SINH ĐỒ

Vi khuẩn gây bệnh sẽ được định danh (xác định tên) và thực hiện kháng sinh đồ  bằng hệ thống tự động Vitek 02 compact của Biomerieux (Pháp).

Kết quả nuôi cấy, định danh và kháng sinh đồ giúp bác sĩ điều trị nắm được tình trạng nhiễm khuẩn, tác nhân vi khuẩn gây bệnh và kháng sinh sử dụng hiệu quả trên vi khuẩn gây bệnh. Từ đó giúp việc điều trị chính xác và hiệu quả hơn.

Để được xét nghiệm nuôi cấy nước tiểu trong xác định tác nhân gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu, quý khách có thể đến Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An để được khám, tư vấn và làm xét nghiệm.

(Nguồn: https://www.metromaleclinic.com/urinary-tract-infection-in-men-symptoms-causes-and-treatment/)