Lý thuyết
Ngành y tế hiện nay đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, bao gồm nhưng không giới hạn ở:
- Nhu cầu ngày càng tăng: Dân số thế giới đang già đi và mắc nhiều bệnh mãn tính hơn, dẫn đến nhu cầu về dịch vụ y tế ngày càng tăng.
- Thiếu hụt nhân viên y tế: Tỷ lệ sinh giảm và dân số già đi khiến nguồn nhân lực y tế ngày càng thiếu hụt.
- Áp lực giảm chi phí: Chi phí y tế đang tăng cao, khiến các bệnh viện phải tìm cách giảm chi phí mà không làm giảm chất lượng dịch vụ.
Quản trị tinh gọn (LEAN) là một phương pháp quản lý tập trung vào việc loại bỏ lãng phí, rút ngắn thời gian sản xuất/cung cấp dịch vụ và gia tăng giá trị cho khách hàng. Lean được xây dựng dựa trên 7 nguyên tắc cơ bản, bao gồm:
- Khách hàng là trung tâm: Lean luôn lấy khách hàng làm trung tâm, mọi hoạt động của tổ chức đều hướng tới việc đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
- Loại bỏ lãng phí: Lãng phí là bất cứ thứ gì không tạo ra giá trị cho khách hàng, bao gồm:
- Lãng phí quá trình: Là những hoạt động không cần thiết trong quy trình sản xuất/cung cấp dịch vụ.
- Lãng phí sản phẩm: Là những sản phẩm bị loại bỏ, không đáp ứng được yêu cầu của khách hàng.
- Lãng phí thời gian: Là thời gian không cần thiết trong quy trình sản xuất/cung cấp dịch vụ.
- Lãng phí tài nguyên: Là việc sử dụng tài nguyên không hiệu quả, lãng phí.
- Sản xuất đúng lúc (JIT): JIT là phương pháp sản xuất chỉ sản xuất những sản phẩm cần thiết, với số lượng cần thiết, vào thời điểm cần thiết.
- Chất lượng ngay từ nguồn gốc: Chất lượng ngay từ nguồn gốc là phương pháp đảm bảo chất lượng sản phẩm/dịch vụ ngay từ giai đoạn đầu của quá trình sản xuất/cung cấp dịch vụ.
- Sức mạnh của con người: Lean coi trọng sức mạnh của con người, khuyến khích sự tham gia của nhân viên vào quá trình cải tiến.
- Cải tiến liên tục: Lean coi trọng cải tiến liên tục, không ngừng tìm kiếm các cơ hội để cải thiện hiệu quả hoạt động của tổ chức.
Thực tiễn
Việc áp dụng mô hình Lean trong thực tế bệnh viện đã mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:
- Nâng cao hiệu quả hoạt động: Lean giúp bệnh viện giảm lãng phí, rút ngắn thời gian khám chữa bệnh, giảm chi phí hoạt động, nâng cao năng suất lao động.
- Nâng cao chất lượng dịch vụ: Lean giúp bệnh viện nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người bệnh.
- Tăng cường sự hài lòng của người bệnh: Lean giúp bệnh viện tăng cường sự hài lòng của người bệnh, tạo dựng hình ảnh tốt đẹp trong cộng đồng.
Một số trường hợp điển hình áp dụng Lean trong thực tế bệnh viện:
- Bệnh viện Massachusetts General (Mỹ): Bệnh viện đã áp dụng Lean để cải thiện quy trình khám chữa bệnh cho bệnh nhân. Kết quả là thời gian chờ đợi khám bệnh giảm từ 2 giờ xuống còn 30 phút, tỷ lệ bệnh nhân hài lòng với dịch vụ khám chữa bệnh tăng từ 60% lên 80%.
- Bệnh viện Nữ hoàng Elizabeth (Úc): Bệnh viện đã áp dụng Lean để cải thiện quy trình quản lý kho dược. Kết quả là thời gian luân chuyển hàng tồn kho giảm từ 12 tháng xuống còn 6 tháng, tỷ lệ hàng tồn kho dư thừa giảm từ 20% xuống còn 10%.
- Bệnh viện Bạch Mai (Việt Nam): Bệnh viện đã áp dụng Lean để cải thiện quy trình khám chữa bệnh cho bệnh nhân ngoại trú. Kết quả là thời gian chờ đợi khám bệnh giảm từ 30 phút xuống còn 15 phút, tỷ lệ bệnh nhân hài lòng với dịch vụ khám chữa bệnh tăng từ 70% lên 85%.
Kết luận
Mô hình Lean là một phương pháp quản trị hiệu quả có thể được áp dụng thành công trong thực tế bệnh viện. Việc áp dụng Lean giúp bệnh viện nâng cao hiệu quả hoạt động, nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường sự hài lòng của người bệnh.
Bs Lê Đình Sáng
Tài liệu tham khảo
- Nguyễn Đạt Minh (2022). Áp dụng Lean cho các bệnh viện tại Việt Nam. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Y Dược, 5(1), 15-20.
- Phạm Thị Kim Dung (2019). Ứng dụng mô hình Lean trong cải tiến quy trình khám chữa bệnh ngoại trú tại Bệnh viện Bạch Mai. Luận án Tiến sĩ Y học. Trường Đại học Y Hà Nội.
- World Health Organization (2019). Lean thinking for health systems. Geneva: World Health Organization.