BS.Nguyễn Vinh Hiển 

Khoa Phẫu thuật thần kinh cột sống – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An

Trong bệnh lý nhồi máu não, thoát vị não do tăng áp lực nội sọ là nguyên nhân chính gây nên tử vong ở các bệnh nhân. Trường hợp nhồi máu não ác tính, nhu mô não bị hoại tử gây phù não rộng, dẫn tới hiệu ứng khối lớn, tăng áp lực nội sọ dẫn tới thoát vị não.

Nếu điều trị nội khoa, chống phù não thông thường, tỉ lệ tử vong lên tới 80%. Các nghiên cứu đa trung tâm cho thấy phẫu thuật mở sọ giải ép ở những bệnh nhân nhồi máu ác tính làm giảm tỉ lệ tử vong xuống dưới 40%, giảm thiểu đáng kể di chứng, sự tàn phế.

Tại Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An có khả năng cấp cứu và điều trị tất cả các bệnh nhân nhồi máu não từ nhẹ đến nặng, có sự kết hợp rất chặt chẽ nhiều chuyên khoa khác nhau: Khoa Phẫu thuật Thần Kinh cột sống, Trung tâm Đột quỵ, Khoa Hồi sức tích cực, Khoa Phục hồi chức năng…từ năm 2012, các bệnh nhân nhồi máu não ác tính được phẫu thuật mở sọ giải ép đã thu được những kết quả khả quan, đưa kỹ thuật trở thành một kỹ thuật thường quy, áp dụng cho những trường hợp nhồi máu não ác tính.

1. Chỉ định:

– Bệnh nhân tuổi dưới 80 tuổi.

– Nhồi máu diện rộng khu vực cấp máu động mạch não giữa – Glasgow < 9 điểm.

– Có đè đẩy đường giữa trên Cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ sọ não.

– Không có chảy máu các tạng.

– Được sự đồng ý của gia đình khi cân nhắc giữa lợi ích sống còn và chấp nhận di chứng tàn phế.

  Hình 1. Ảnh trước và sau phẫu thuật mở sọ giảm áp ở  bệnh nhân nhồi máu của bệnh nhân

Bệnh nhân khi có chỉ định phẫu thuật mở sọ giảm áp, người nhà bệnh nhân sẽ được tư vấn đầy đủ về những rủi ro cũng như lợi ích mang lại. Khi có sự đồng ý của gia đình, phẫu thuật viên sẽ mổ lấy bỏ đi một phần xương sọ đủ lớn để tổ chức não bị phù nề có không gian thoát ra ngoài, giảm áp lực nội sọ. Qua đó, làm tăng áp lực tưới máu não, làm giảm tổn thương do tăng áp lực nội sọ.

Phần xương sọ lấy bỏ sẽ được xử lý vô trùng và bảo quản tại tủ bảo quản xương sọ. Sau 1-3 tháng, nếu tình trạng bệnh nhân ổn định sẽ phẫu thuật đặt lại bản xương sọ.

Hình 2: Hình ảnh phẫu thuật mở nắp sọ giảm áp

Kết luận

Phẫu thuật mở nắp sọ giảm áp là một biện pháp cứu sống bệnh nhân, được áp dụng phổ biến hiện nay trên thế giới như là một quan điểm mới của các nhà thần kinh học kết hợp với các nhà ngoại khoa thần kinh nhằm cứu nguy cho các bệnh nhân đột quỵ có tăng áp lực trong sọ nặng.