Điện thoại CSKH: 19008082 - 0886.234.222
CHẤT LƯỢNG HÀNG ĐẦU - PHÁT TRIỂN CHUYÊN SÂU - NÂNG TẦM CAO MỚI
Thời gian làm việc: Khám bệnh: 7h-16h (Thứ 2-Thứ 6), 7h-12h (Sáng thứ 7), trừ nghỉ lễ ----- Tiếp nhận cấp cứu và điều trị nội trú 24/7, kể cả nghỉ lễ
CHẤT LƯỢNG HÀNG ĐẦU - PHÁT TRIỂN CHUYÊN SÂU - NÂNG TẦM CAO MỚI
Thời gian làm việc: Khám bệnh: 7h-16h (Thứ 2-Thứ 6), 7h-12h (Sáng thứ 7), trừ nghỉ lễ
Tiếp nhận cấp cứu và điều trị nội trú 24/7, kể cả nghỉ lễ
Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An > TIN TỨC > Tin y tế > Giải mã cơ chế hoạt động của metformin sau 60 năm sử dụng

Giải mã cơ chế hoạt động của metformin sau 60 năm sử dụng

Bí mật của metformin là gì?

Nghiên cứu mới cho thấy cách hoạt động của “thuốc kỳ diệu” trên động vật sống

Tóm tắt: Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định được cách thức hoạt động của metformin – một loại thuốc điều trị đái tháo đường type 2 giúp hạ đường huyết. Một nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng trực tiếp trên chuột rằng thuốc này làm giảm nguồn năng lượng của tế bào một cách có thể hồi phục bằng cách can thiệp vào ty thể để hạ glucose.

CHI TIẾT:

Hàng triệu người đang sử dụng metformin, một loại thuốc điều trị đái tháo đường type 2 giúp hạ đường huyết. “Thuốc kỳ diệu” này cũng đã được chứng minh có khả năng làm chậm sự phát triển của ung thư, cải thiện kết quả điều trị COVID và giảm viêm. Tuy nhiên cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định chính xác cách thức thuốc này hoạt động.

Một nghiên cứu mới của Northwestern Medicine đã cung cấp bằng chứng trực tiếp trên chuột rằng thuốc này làm giảm nguồn cung cấp năng lượng của tế bào một cách có thể hồi phục bằng cách can thiệp vào ty thể, thường được gọi là “nhà máy năng lượng” của tế bào, để hạ glucose.

Cụ thể hơn, metformin ức chế một phần cụ thể trong cơ chế tạo năng lượng của tế bào gọi là phức hợp I ty thể. Khi làm như vậy, thuốc có thể nhắm vào các tế bào có thể đang góp phần vào sự tiến triển của bệnh mà không gây tổn hại đáng kể đến các tế bào khỏe mạnh bình thường.

Nghiên cứu này được công bố vào ngày 18/12 trên tạp chí Science Advances.

“Nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách metformin hoạt động”, theo tác giả chính Navdeep Chandel, Giáo sư Y khoa David W. Cugell (Khoa Phổi và Chăm sóc Tích cực), nhà nghiên cứu của Sáng kiến Chan Zuckerberg và giáo sư sinh hóa và di truyền phân tử tại Trường Y Northwestern University Feinberg. Tác giả đầu tiên của nghiên cứu là Colleen Reczek, phó giáo sư nghiên cứu về y học (phổi và chăm sóc tích cực) tại Feinberg.

“Nghiên cứu này đã đáng kể nâng cao hiểu biết của chúng ta về cơ chế hoạt động của metformin”, Chandel nói. “Trong khi hàng triệu người đang dùng metformin, việc hiểu chính xác cơ chế của nó vẫn là một bí ẩn. Nghiên cứu này giúp giải thích rằng metformin làm giảm đường huyết bằng cách can thiệp vào ty thể trong tế bào.”

Metformin đã được sử dụng làm thuốc điều trị đái tháo đường trong hơn 60 năm. Loại thuốc tương đối rẻ tiền này, có nguồn gốc từ các hợp chất trong cây linh lăng Pháp, là tuyến phòng thủ đầu tiên cho nhiều bệnh nhân đái tháo đường type 2 trên toàn thế giới, theo Chandel. Tại Hoa Kỳ, một số bệnh nhân dùng nó cùng với các loại thuốc khác như thuốc điều trị đái tháo đường và giảm cân mới – các semaglutide như Ozempic hoặc Mounjaro.

Các nhà khoa học có nhiều giả thuyết về tác động của metformin lên tế bào, nhưng những lý thuyết này thường dựa trên nghiên cứu từ các lĩnh vực khác nhau và chỉ cung cấp bằng chứng gián tiếp để hỗ trợ các giả thuyết, theo Chandel.

“Mỗi năm lại có một cơ chế mới, một đích tác dụng mới của metformin được đề xuất, và trong vài năm tiếp theo người ta tranh luận về những điều đó mà không đi đến được sự đồng thuận,” Chandel nói.

Vì metformin cần một chất vận chuyển để vào được bên trong tế bào – nơi có ty thể – nên nó chỉ ảnh hưởng đến một số ít loại tế bào, chủ yếu ở ruột, gan và thận. Để kiểm tra vai trò của phức hợp I ty thể trong việc giảm glucose, Reczek đã tạo ra những con chuột được biến đổi gen để biểu hiện enzyme nấm men (NDI1) bắt chước phức hợp I ty thể nhưng kháng với sự ức chế của metformin.

Họ đã so sánh nồng độ glucose máu ở chuột có và không có metformin, và có hoặc không có protein NDI1 từ nấm men. Nồng độ glucose ở chuột đối chứng giảm khi được cho dùng metformin. Ngược lại, chuột biểu hiện NDI1 đã làm giảm tác dụng hạ glucose của metformin, cho thấy metformin nhắm vào phức hợp I ty thể để giảm nồng độ glucose.

“Chuột biểu hiện NDI1 không hoàn toàn kháng với tác dụng hạ glucose của nó, gợi ý rằng metformin có thể cũng tác động lên các con đường khác ở một mức độ nào đó, nhưng cần thêm nghiên cứu,” Chandel nói.

Trước đây, nhóm của Chandel đã sử dụng NDI1 để chứng minh rằng tác dụng chống ung thư của metformin trong các tế bào biểu hiện chất vận chuyển cho metformin cũng là do ức chế phức hợp I ty thể trong tế bào ung thư.

Hơn nữa, một trong những đồng tác giả của nghiên cứu hiện tại, Tiến sĩ Scott Budinger, trưởng khoa phổi và chăm sóc tích cực tại khoa y của Feinberg, trước đây đã chứng minh cùng với Chandel rằng metformin có thể giảm viêm do ô nhiễm ở chuột bằng cách can thiệp vào phức hợp I ty thể.

“Chúng tôi nghĩ rằng các tác dụng đa dạng của metformin trong việc hạ glucose, giảm viêm và tác dụng chống ung thư tiềm năng của nó có thể, một phần, được giải thích bởi sự ức chế phức hợp I ty thể,” Chandel nói. “Cuối cùng, những người khác sẽ phải xác nhận ý tưởng của chúng tôi về ức chế phức hợp I ty thể như một cơ chế thống nhất để giải thích cách metformin có thể cải thiện tuổi thọ khỏe mạnh ở người.”

Theo: ScienceDaily, 18 tháng 12 năm 2024.

Bs Lê Đình Sáng, Lược dịch

Tài liệu tham khảo:

  1. Colleen R. Reczek, Ram P. Chakrabarty, Karis B. D’Alessandro, Zachary L. Sebo, Rogan A. Grant, Peng Gao, G. R. Budinger, Navdeep S. Chandel. Metformin nhắm vào phức hợp I ty thể để hạ đường huyết. Science Advances, 2024; 10 (51) DOI: 10.1126/sciadv.ads5466