Mổ lấy thai là một trong những phẫu thuật phổ biến nhất trong sản khoa hiện đại. Tuy nhiên, sự gia tăng tỷ lệ mổ lấy thai cũng kéo theo nhiều biến chứng lâu dài, trong đó có “ Khuyết sẹo mổ lấy thai”. Gần đây, nhiều nghiên cứu chỉ ra mối liên quan giữa khuyết sẹo mổ lấy thai (Cesarean scar defect – CSD) và tình trạng vô sinh thứ phát, mở ra một hướng tiếp cận mới trong đánh giá và điều trị vô sinh ở những phụ nữ có tiền sử mổ lấy thai. Vậy khuyết sẹo mổ lấy thai là gì??

1. Định nghĩa

  Khuyết sẹo mổ lấy thai là tình trạng sẹo trên đoạn dưới tử cung sau mổ lấy thai không lành hoàn toàn, gây nên sự mỏng cơ tử cung, tạo thành một cấu trúc lõm:

2. Dịch tễ

+ Tỷ lệ phát hiện khuyết sẹo mổ lấy thai qua siêu âm sau mổ lấy thai: 24% – 70%.

+ Tỷ lệ vô sinh thứ phát ở phụ nữ có khuyết sẹo mổ lấy thai dao động từ 19% – 42% tùy theo nghiên cứu.

3. Cơ chế gây vô sinh do khuyết sẹo mổ lấy thai

+ Ứ đọng dịch tại khuyết sẹo.

+ Dịch tích tụ trong túi sẹo gây thay đổi môi trường nội mạc tử cung, ảnh hưởng đến quá trình làm tổ của phôi.

+ Ứ dịch có thể chảy ngược ra lòng tử cung, cản trở tinh trùng di chuyển.

+ Viêm mạn tính nội mạc tử cung:

• Sự tồn tại của một túi sẹo có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và duy trì tình trạng viêm mạn tính.
• Viêm mạn ảnh hưởng đến chất lượng nội mạc, giảm khả năng làm tổ và giữ thai.

+ Rối loạn nhu động tử cung: Khuyết sẹo có thể làm thay đổi nhu động co bóp sinh lý của tử cung, ảnh hưởng đến quá trình di chuyển và làm tổ của phôi.

+ Cản trở kỹ thuật hỗ trợ sinh sản: Dịch trong túi sẹo có thể chảy ra ống cổ tử cung, làm ảnh hưởng đến kỹ thuật IUI hoặc IVF.

4. Chẩn đoán khuyết sẹo mổ lấy thai

+ Lâm sàng:

• Vô sinh thứ phát sau mổ lấy thai.
• Rong kinh kéo dài, ra máu bất thường sau kỳ kinh.
• Đau vùng chậu mạn tính.
• Cận lâm sàng:

+ Siêu âm ngả âm đạo: phương tiện chẩn đoán chính.

• Hình ảnh: túi lõm ở vị trí sẹo, có thể chứa dịch.
• Tiêu chuẩn: chiều sâu >2 mm; chiều dài và chiều rộng thay đổi.

+ Siêu âm bơm nước buồng tử cung: giúp xác định rõ hình dạng khuyết sẹo.

+ MRI** (hiếm khi cần): dùng trong trường hợp phức tạp.

5. Xử trí khuyết sẹo mổ lấy thai trong vô sinh

+ Điều trị nội khoa: Chưa có điều trị nội khoa hiệu quả chứng minh trong việc cải thiện vô sinh do khuyết sẹo mổ lấy thai.

+ Điều trị phẫu thuật:

• Nội soi buồng tử cung: Cắt bỏ mép túi sẹo, tạo bề mặt nhẵn, cho phép dòng máu kinh thoát ra dễ dàng. Phù hợp với các khuyết sẹo nhỏ, mỏng, không sâu.
• Nội soi ổ bụng hoặc kết hợp 2 đường: Áp dụng cho các túi sẹo sâu hoặc sẹo rất mỏng. Tái tạo lớp cơ tử cung, giúp cải thiện cả khả năng mang thai lẫn giảm nguy cơ vỡ tử cung.
• Kết quả điều trị: Nhiều nghiên cứu cho thấy việc phẫu thuật sửa khuyết sẹo mổ lấy thai có thể giúp:

+ Tăng tỷ lệ mang thai tự nhiên hoặc sau hỗ trợ sinh sản.

 + Giảm đau vùng chậu, cải thiện chất lượng cuộc sống.

  + Giảm biến chứng thai kỳ liên quan đến sẹo mỏng.

Đối với các cặp vợ chồng vô sinh : cần tìm ra nguyên nhân gây vô sinh trước khi can thiệp bằng các biện pháp hỗ trợ sinh sản. Nếu không điều trị triệt để các bệnh lý, quá trình điều trị vô sinh, hiếm muộn sẽ khó mà đạt được kết quả như mong muốn, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người phụ nữ; thậm chí nếu thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), thụ tinh nhân tạo (IUI) cũng khó mà thành công.

Khuyết sẹo mổ lấy thai gây ra nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ đặc biệt là vấn đề vô sinh thứ phát. Việc nhận diện sớm thông qua siêu âm và điều trị thích hợp có thể giúp cải thiện việc chuyển phôi, tăng khả năng thụ thai.

Để đặt lịch khám và tìm hiểu thông tin, xin vui lòng liên hệ

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.

Chất lượng hàng đầu – Phát triển chuyên sâu – Nâng tầm cao mới.

Giấy phép hoạt động số 0188/SYT-GPHĐ

Địa chỉ: Đại lộ Lê nin, Km5, phường Vinh Phú, Nghệ An.

Số điện thoại đặt lịch khám: 1900.8082 hoặc 0886.234.222

Thời gian đặt hẹn: 7h – 16h thứ 2 đến thứ 6

Website: https://bvnghean.vn.