Trong môi trường bệnh viện, nơi hằng ngày diễn ra các hoạt động khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho con người, lượng chất thải y tế phát sinh là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, nếu không được quản lý đúng quy định, chất thải y tế có thể trở thành mối nguy hại nghiêm trọng, gây ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh và đe dọa trực tiếp đến môi trường sức khỏe nhân viên y tế và cộng đồng. Chính vì vậy, quản lý chất thải y tế an toàn không chỉ là yêu cầu về kiểm soát nhiễm khuẩn mà còn là một phần tất yếu của vệ sinh an toàn lao động trong bệnh viện.

Vậy để đảm bảo vệ sinh an toàn lao động trong quản lý chất thải chúng ta cần phải làm gì?

Điều mà chúng ta cần quan tâm và thực hiện đó chính là việc tuân thủ đúng quy trình từ phân loại, thu gom, vận chuyển đến xử lý, đồng thời bảo vệ an toàn cho nhân viên bằng việc sử dụng đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân.

1. Về phân loại chất thải y tế

 Chất thải cần được phân loại đúng tại nguồn- nơi phát sinh chất thải là nguyên tắc quan trọng hàng đầu, giúp kiểm soát nhiễm khuẩn, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn lao động cho nhân viên y tế.

            Bảng hướng dẫn phân loại chất thải rắn y tế

Trách nhiệm trong phân loại chất thải y tế không chỉ thuộc về một cá nhân hay một bộ phận, mà là nghĩa vụ chung của tất cả nhân viên y tế, người bệnh, người nhà hay nói cách khác là người phát sinh chất thải. Mỗi người cần thực hiện nghiêm túc việc phân loại chất thải đúng nơi quy định, sử dụng phương tiện phòng hộ khi tiếp xúc, và nhắc nhở đồng nghiệp cùng tuân thủ. Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn phối hợp với phòng điều dưỡng cùng với lãnh đạo các khoa phòng có trách nhiệm hướng dẫn, giám sát việc thực hiện  và đảm bảo đúng quy định.

2. Thu gom – vận chuyển chất thải

Thu gom và vận chuyển chất thải y tế là mắt xích quan trọng trong quản lý chất thải, có ý nghĩa trực tiếp đến an toàn lao động và kiểm soát nhiễm khuẩn trong bệnh viện. Chất thải sau khi phân loại phải được thu gom đúng giờ, buộc kín, đựng trong thùng hoặc túi chuyên dụng có màu sắc và ký hiệu theo quy định. Khi vận chuyển, nhân viên phải sử dụng xe đẩy chuyên dụng có nắp đậy, đi đúng tuyến đường quy định, tránh khu vực đông người, đảm bảo không rơi vãi hay chảy tràn. Người thực hiện phải được trang bị đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân như găng tay, khẩu trang, giày/ủng, áo bảo hộ. Sau khi hoàn thành, phương tiện vận chuyển cần được vệ sinh và khử khuẩn ngay. Thực hiện nghiêm túc quy trình thu gom – vận chuyển sẽ giúp môi trường bệnh viện luôn sạch sẽ, giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm và bảo vệ sức khỏe cho nhân viên cũng như người bệnh.

3. Lưu giữ chất thải

Chất thải sau khi thu gom từ các khoa được lưu giữ tạm thời tại nhà lưu giữ chất thải y tế của Bệnh viện. Để đảm bảo an toàn và đúng quy định, thời gian lưu giữ chất thải tại kho tập trung của bệnh viện không quá 48h.

4. Xử lý chất thải y tế

– Xử lý chất thải y tế là khâu cuối cùng nhưng vô cùng quan trọng trong quản lý chất thải, góp phần đảm bảo vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Các loại chất thải y tế sau khi được phân loại, thu gom và vận chuyển phải được xử lý đúng quy định. Chất thải y tế tại Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An được bàn giao cho đơn vị đủ thẩm quyền xử theo đúng quy định của pháp luật.

– Song song với công tác quản lý chất thải y tế đúng quy định chúng ta cần nắm vững các biện pháp xử trí thích hợp cho từng tình huống khi không may có xảy ra sự cố về chất thải y tế. Mỗi tình huống sự cố xảy ra chúng ta có những bước khắc phục cụ thể khác nhau nhưng đảm bảo đúng theo quy trình ứng phó sự cố:

– Trong môi trường bệnh viện, sự cố có thể xảy ra bất cứ lúc nào và người bắt gặp đầu tiên không chỉ là nhân viên y tế mà có thể bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân. Nếu gặp phải bất kỳ tình huống nào về sự cố chất thải như vỡ nhiệt kế thủy ngân, tràn đổ, rò rỉ chất thải hoặc vỡ đường ống dẫn nước thải thì chúng ta cần báo ngay cho nhân viên y tế, để nhân viên y tế báo cáo với lãnh đạo khoa/ phòng 

– Báo cáo Trưởng ban ứng phó sự cố môi trường của Bệnh viện để có phương án xử trí đúng quy trình, đảm bảo an toàn và phòng ngừa lây nhiễm.

An toàn lao động trong quản lý chất thải y tế không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe cho nhân viên y tế, người bệnh và cộng đồng mà còn giữ gìn môi trường bệnh viện xanh – sạch – đẹp, hướng tới bệnh viện an toàn. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức, tuân thủ đúng quy định và quy trình xử lý chất thải, đồng thời chủ động phòng ngừa, ứng phó kịp thời với sự cố từ đó góp phần xây dựng môi trường bệnh viện an toàn, giảm thiểu rủi ro nghề nghiệp và nâng cao chất lượng chăm sóc, điều trị cho người bệnh.