1. Định nghĩa: là những khối u xuất phát từ lớp biểu mô và dưới biểu mô của dây thanh, có xét nghiệm mô bệnh học lành tính.
Đây là nhóm bệnh lý rất hay gặp và chiếm tỷ lệ khá cao trong chuyên khoa Tai Mũi Họng, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và ở cả hai giới. Những tổn thương này thường không gây nên tình trạng cấp cứu nhưng ảnh hưởng đến chức năng phát âm của bệnh nhân như nói khàn, nói mệt, mất giọng, đặc biệt đối với những người phải sử dụng giọng nhiều như ca sĩ, phát thanh viên, giáo viên, bán hàng. Đôi khi khối u có kích thước lớn làm che lấp vào đường thở cũng có thể gây ra tình trạng cấp cứu như khó thở. Một số khối u lành tính thanh quản còn có thể tiến triển thành ác tính.
2. Các u lành dây thanh chính thường gặp :
U hạt mấu thanh Papiloma thanh quản Phù Reinke
3. Yếu tố nguy cơ:
- Sử dụng giọng nói quá mức trong thời gian dài, nói quá âm vực, nói gắng sức.
- Chấn thương dây thanh cấp tính: la hét, phát âm trong môi trường ồn ào, ho không kiểm soát được trong bệnh đường hô hấp.
- Bệnh lý trào ngược dạ dày- thực quản
- Các viêm nhiễm tại chỗ và lân cận như viêm thanh quản, viêm họng, viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang…
- Các yếu tố liên quan đến lối sống như thói quen hút thuốc lá, uống rượu bia, cơ địa dị ứng, tiếp xúc với môi trường khói, bụi ô nhiễm.
4. Triệu chứng lâm sàng:
- Khàn tiếng là triệu chứng thường gặp nhất
- Nói mệt, hụt hơi.
- Họng đau, vướng họng hoặc không có cảm giác bất thường ở họng.
- Có thể có triệu chứng khó thở khi tổn thương lớn, rộng, thường xuất hiện từ từ.
- Ngoài ra, bệnh nhân có những triệu chứng đi kèm như ho kéo dài, trào ngược dạ dày…
5. Phương pháp chẩn đoán u lành tính dây thanh
Các phương pháp soi khám thanh quản:
- Nội soi thanh quản bằng ống cứng: Đây là phương pháp thường được sử dụng nhất trong thăm khám tai mũi họng với ưu điểm hình ảnh quang tốt nhất, lưu trữ hình ảnh phóng đại.
- Nội soi thanh quản ống mềm : ống soi mềm có kích thước nhỏ, mềm, ít gây khó chịu , không gây buồn nôn cho bệnh nhân, dễ sử dụng do có thể uốn cong cho hình ảnh phân giải tốt, lưu trữ được hình ảnh.
S
- Nội soi hoạt nghiệm thanh quản. Đây là phương pháp đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý dây thanh, cho phép đánh giá rõ ràng chuyền động chậm của rung động sóng niêm mạc thanh quản, tính đối xứng và sự khép thanh môn, giúp nâng cao đáng kể độ chính xác của chẩn đoán thanh quản so với các kĩ thuật nội soi sử dụng nguồn ánh sáng thông thường.
6. Phương pháp điều trị:
Lựa chọn phương pháp điều trị tuỳ thuộc vào bệnh tích, mức độ rối loạn giọng nói, bệnh nhân sẽ được áp dụng phương pháp điều trị thích hợp, có thể chỉ cần một phương pháp để điều trị, có trường hợp phải kết hợp nhiều phương pháp để điều trị, cụ thể như sau:
- Trị liệu ngôn ngữ giọng nói: hiện tại khoa Tai mũi họng đang áp dụng các bài tập luyện giọng cho các bệnh lành tính thanh quản do nguyên nhân sử dụng giọng nói không đúng cách như hạt xơ dây thanh, u nang, polyp dây thanh. Bệnh nhân được hướng dẫn các bài tập thư giãn để làm giảm độ căng của dây thanh, tránh sự cọ sát mạnh của dây thanh bằng cách kiểm soát luồng thở ra, cường độ và biên độ của âm thanh cho phù hợp. Ngoài ra đối với những bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật cắt u lành tính dây thanh thì việc phối hợp luyện giọng cho bệnh nhân trước mổ có ưu điểm tránh làm nặng tổn thương, giúp tránh dính dây thanh sau mổ
- Điều trị nội khoa:
- Điều chỉnh chế độ sinh hoạt: việc đầu tiên trong điều trị chống trào ngược là điều chỉnh chế độ sinh hoạt: Bệnh nhân cần tránh ăn nhiều vào buổi tối. Chế độ ăn giảm béo, giảm cân, tránh các thức ăn gây trào ngược như sôcôla, cafein, thuốc lá, rượu, đồ ăn nhiều chất béo, bạc hà, khoai tây, cây họ cam… ngủ nằm đầu cao, nghiêng sang trái…
- Thuốc điều trị toàn thân :Thuốc kháng thụ thể H2, Thuốc chẹn bơm proton , kháng sinh, corticoid
- Điều trị tại chỗ
Bơm thuốc thanh quản: được thực hiện bằng cách bơm các thuốc giảm viêm, giảm phù nề bơm trực tiếp vào dây thanh.
Khí dung họng thanh quản: bằng các loại thuốc giảm viêm, giảm phù nề.
- Điều trị ngoại khoa: chỉ định phẫu thuật đặt ra khi
- Điều trị luyện giọng và nội khoa thất bại, bệnh nhân được điều trị nhưng mức độ khàn tiếng không đỡ hơn, hoặc tổn thương phù nề nhiều.
- U quá to gây tắc nghẽn đường thở.
Tại Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An với trang thiết bị hiện đại, đội ngũ cán bộ y tế được đào tạo chuyên sâu đang thực hiện thường quy các phẫu thuật kỹ thuật cao, đã điều trị thành công cho nhiều bệnh nhân, cụ thể như sau:
- Phẫu thuật nội soi vi phẫu thanh quản: là phương pháp phẫu thuật được sử dụng rộng rãi trên thế giới và đã được áp dụng từ lâu tại khoa tai mũi họng bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An với việc sử dụng những công nghệ kỹ thuật cao như: kính hiển vi, nội soi gắn trực tiếp vào ống soi thanh quản, dụng cụ vi phẫu hiện đại…đưa lại hình ảnh độ phân giải cao, đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.
Ảnh: phẫu thuật vi phẫu thanh quản điều trị u lành tính dây thanh
Ảnh trước và sau phẫu thuật u lành tính dây thanh
- Kết hợp tiêm corticoid dây thanh phối hợp với các phương pháp khác ( Luyện giọng, nội khoa, vi phẫu thanh quản) : đã có nhiều nghiên cứu chứng minh hiệu quả của corticoid qua tác dụng chống viêm, giảm nguy cơ sẹo dính sau mổ. Việc phối hợp tiêm corticoid cho thấy nhiều ưu điểm như cải thiện như chất lượng giọng nói tốt hơn, vết mổ phục hồi nhanh hơn, giảm tỷ lệ tái phát bệnh.
Ảnh: Kĩ thuật tiêm corticoid dây thanh
- Để đặt lịch khám và tìm hiểu thông tin, xin vui lòng liên hệ:
- Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An .
- Km5, xã Nghi Phú, Vinh, Nghệ An.
- Số điện thoại đặt lịch khám: 19008082 hoặc 0866.234.222
- Thời gian đặt hẹn: 7h – 16h thứ 2 đến thứ 6