Hội chứng ruột kích thích (Còn có tên gọi khác là bệnh đại tràng chức năng, viêm đại tràng co thắt) là một rối loạn chức năng đường tiêu hóa thường gặp, dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh đường tiêu hóa khác. Các triệu chứng tồn tại dai dẳng và hiện tại chưa có biện pháp nào chữa khỏi hẳn hội chứng ruột kích thích nhưng các biểu hiện khó chịu của bệnh nhân có thể giảm nhẹ khi dùng thuốc. Tuy  nhiên, người bệnh cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn, điều trị phù hợp, tránh tự ý dùng thuốc có thể dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.

Trong hội chứng ruột kích thích, chức năng của ống tiêu hóa bị rối loạn nhưng cấu trúc ống tiêu hóa bình thường ngay cả khi quan sát dưới kính hiển vi. Khoảng 20% người dân bị hội chứng ruột kích thích, gây nên những khó chịu nhất định cho người bệnh. Đặc biệt, bệnh có thể mắc ở bất kỳ lứa tuổi nào trong cuộc đời nhưng thường gặp ở lứa tuổi trẻ và tỷ lệ mắc ở phụ nữ cao hơn nam giới

1. Dấu hiệu nhận biết hội chứng ruột kích thích

– Đau bụng và khó chịu vùng bụng: có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng nào của ổ bụng, cơn đau xuất hiện và tự mất đi. Thời gian của cơn đau tùy thuộc vào mỗi bệnh nhân, có thể chỉ đau âm ỉ, tức nhẹ hoặc có thể đau dữ dội, tính chất của cơn đau có thể thay đổi theo thời gian. Cơn đau thường gặp vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, và đỡ đau sau khi đi ngoài hoặc đánh hơi. Đau nhiều hơn sau khi ăn hoặc đôi khi ăn chưa xong đã có cảm giác đau, khi ăn thức ăn lạ, thức ăn để lâu.

– Thay đổi về phân: Có những bệnh nhân có triệu chứng tiêu chảy là chủ yếu, có những bệnh nhân có triệu chứng táo bón nổi trội; hoặc có những đợt táo bón xen kẽ với tiêu chảy. Có nhiều bệnh nhân mô tả phân có thể bé hơn so với bình thường như phân mèo; phân nhão và sống phân có thức ăn chưa tiêu.Bệnh nhân có thể xuất hiện có triệu chứng phân có nhày.Một số bệnh nhân có cảm giác đi ngoài không hết phân, hoặc có triệu chứng đi ngoài ngay sau khi ăn, đi ngoài vào buổi sáng hoặc muốn đi ngoài ngay sau thức dậy và ngay sau bữa ăn sáng.

– Một số triệu chứng khác: Mệt mỏi chán ăn, buồn nôn, đau đầu, chướng hơi, mệt mỏi, trầm cảm, đau lưng, đau cơ, cảm giác no sớm, cảm giác ợ nóng.

2. Nguyên nhân gây nên hội chứng ruột kích thích

Nguyên nhân của hội chứng ruột kích thích cho đến thời điểm hiện tại chưa được các nghiên cứu chứng minh sáng tỏ hoàn toàn. Có thể do tăng tính nhạy cảm của ống tiêu hoá. Ống tiêu hoá được cấu tạo bởi các lớp cơ dài từ miệng xuống hậu môn. Ruột non và ruột già được xắp xếp ở các vùng khác nhau trong ổ bụng. Thức ăn được vận chuyển từ ruột non sang ruột già qua mỗi đợt co bóp của lớp cơ ống tiêu hoá. Đau bụng và các triệu chứng khác của ống tiêu hoá có thể xuất hiện khi lớp cơ cấu tạo thành ống tiêu hoá co bóp không đồng bộ hoặc co bóp quá mức. Tuỳ thuộc các rối loạn co bóp nào của lớp cơ ống tiêu hoá mà bệnh nhân có triệu chứng tiêu chảy hay táo bón xuất hiện và chiếm ưu thế.

– Nguyên nhân tăng hoạt tính của lớp cơ ống tiêu hoá hiện cũng chưa được y học làm sáng tỏ.

– Tăng hoạt động của các sợi thần kinh chi phối hoạt động lớp cơ ống tiêu hoá. Hiện tại y học chưa biết được tại sao có sự tăng hoạt động của sợi thần kinh này. Có thể do tăng dẫn truyền của các tế bào thần kinh từ não xuống ống tiêu hoá. Stress và các rối loạn cảm xúc đóng một vai trò quan trọng của hội chứng ruột kích thích.

– Không dung nạp với một số loại thực phẩm nhất định.

– Nhiễm vi khuẩn trong ống tiêu hoá. Có thể là một loại virut hoặc một loại ký sinh trùng của ống tiêu hoá gây nên sự tồn tại dai dẳng của các triệu chứng hội chứng ruột kích thích.

– Tăng tính nhạy cảm với đau. Các bệnh nhân có triệu chứng ruột kích thích thường tăng cảm giác đau với sự giãn ống tiêu hóa so với các bệnh nhân không có hội chứng ruột kích thích

3. Điều trị hội chứng ruột kích thích

– Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Uống nhiều nước, tránh đồ uống có caffein. Hạn chế chè và cafe dưới 3 cốc/ngày, tránh đồ uống có ga, tránh các thức ăn có thể gây dị ứng, với bệnh nhân tiêu chảy cần sử dụng thức ăn đặc dễ tiêu, tránh các sản phẩm có chứa sorbitol và đồ uống có chất ngọt nhân tạo. Nếu bệnh nhân có đầy hơi chướng bụng nên tránh các thực phẩm có thể sinh hơi. Đối với người táo bón thì cần bổ sung thực phẩm chống táo bón.

– Bên cạnh đó có thể dùng các thuốc điều trị triệu chứng: Giảm đau: Otilonium, Duspatalin, Spasmaverin; Chống táo bón: Duphalac, Forlax; Chống ỉa chảy: Smecta, Imodium, Actapulgite

– Tập thói quen sinh hoạt lành mạnh: tập thể dục, tập thư giãn, giảm thiểu các tác động của stress, ghi chép sự thay đổi của triệu chứng đau bụng và đi ngoài.

🏥BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ ĐA KHOA NGHỆ AN
🏆Chất lượng hàng đầu – Phát triển chuyên sâu – Nâng tầm cao mới
🛣️Địa chỉ: Km5, Đại lộ Lê Nin, TP Vinh, Nghệ An
🌎Website: www.bvnghean.vn
🌍Facebook: bvhndknghean
☎️☎️TỔNG ĐÀI CSKH + ĐẶT LỊCH KHÁM: 1900.8082 – 0886.234.222, Thời gian đặt lịch khám từ Thứ 2 đến Thứ 6