Levofloxacin dự phòng cho trẻ em phơi nhiễm với lao kháng đa thuốc: Kết quả từ thử nghiệm TB-CHAMP

Bối cảnh

Theo ước tính, có khoảng 2 triệu trẻ em dưới 15 tuổi nhiễm vi khuẩn lao kháng đa thuốc (MDR-TB) trên toàn cầu, với khoảng 30.000 ca mắc mới hàng năm. Tuy nhiên, bằng chứng từ các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng về điều trị dự phòng ở những người phơi nhiễm với MDR-TB còn hạn chế.

Phương pháp nghiên cứu

TB-CHAMP là một thử nghiệm đa trung tâm, mù đôi, ngẫu nhiên theo cụm, có đối chứng với giả dược được thực hiện tại Nam Phi. Nghiên cứu đánh giá hiệu quả và độ an toàn của levofloxacin trong điều trị dự phòng cho trẻ em có tiếp xúc trong hộ gia đình với người lớn mắc MDR-TB phổi.

Đối tượng tham gia:

• Trẻ dưới 5 tuổi không phân biệt kết quả xét nghiệm giải phóng interferon-γ hoặc tình trạng HIV
• Trẻ 5-17 tuổi có xét nghiệm giải phóng interferon-γ dương tính hoặc nhiễm HIV

Các hộ gia đình được phân ngẫu nhiên và trẻ em trong hộ nhận levofloxacin hoặc giả dược một lần/ngày trong 24 tuần.

Kết quả chính

Tổng số 922 trẻ từ 497 hộ gia đình tham gia nghiên cứu:

• 453 trẻ nhóm levofloxacin
• 469 trẻ nhóm giả dược
• 91% trẻ dưới 5 tuổi
• 86% tuân thủ điều trị ≥80% liều trong cả hai nhóm

Sau 48 tuần theo dõi:

• Nhóm levofloxacin: 5 ca mắc lao (1.1%)
• Nhóm giả dược: 12 ca mắc lao (2.6%)
• Tỷ số nguy cơ 0.44 (KTC 95%: 0.15-1.25)

Biến cố bất lợi ≥ độ 3 liên quan đến thuốc:

• Nhóm levofloxacin: 4 ca (0.9%)
• Nhóm giả dược: 8 ca (1.7%)
• 1 ca viêm gân độ 2 ở nhóm levofloxacin

Bàn luận

Mặc dù tỷ lệ mắc lao thấp hơn ở nhóm levofloxacin nhưng sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê. Một số lý do có thể giải thích cho tỷ lệ mắc thấp hơn dự kiến:

1. Chỉ 20% trẻ dưới 5 tuổi có xét nghiệm giải phóng interferon-γ dương tính, thấp hơn nhiều so với các nghiên cứu trước đây tại Nam Phi (40-50%).
2. Việc sử dụng rộng rãi xét nghiệm Xpert MTB/RIF giúp chẩn đoán và điều trị sớm hơn cho bệnh nhân MDR-TB, giảm thời gian phơi nhiễm.
3. Điều trị MDR-TB hiệu quả hơn với bedaquiline và linezolid từ năm 2018 có thể giúp bệnh nhân hết khả năng lây nhiễm nhanh hơn.
4. Quy trình sàng lọc chặt chẽ trước khi tham gia nghiên cứu giúp loại trừ các ca bệnh tiềm ẩn.

Phân tích chính, phân tích thứ cấp và phân tích độ nhạy định trước về tỷ lệ mắc lao mới tại tuần 48

Nghiên cứu cũng cho thấy thời điểm mắc lao khác nhau giữa hai nhóm. Nhóm giả dược chủ yếu mắc trong 12 tuần đầu, trong khi nhóm levofloxacin phần lớn mắc sau 1 năm. Điều này gợi ý levofloxacin có thể điều trị được bệnh tiềm ẩn và ngăn ngừa tiến triển, nhưng tác dụng có vẻ hạn chế sau khi ngừng điều trị.

Tỷ lệ mắc lao tích lũy theo thời gian, so sánh với giả dược

Kết luận

Mặc dù tỷ lệ mắc lao thấp hơn ở nhóm được điều trị dự phòng bằng levofloxacin, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê. Cần tích hợp kết quả này với các thử nghiệm khác để có thêm bằng chứng hướng dẫn chính sách và thực hành toàn cầu trong dự phòng lao kháng đa thuốc.

NGUỒN TẠP CHÍ: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2314318

Bs Lê Đình Sáng (Dịch và tóm tắt)