Lý do khiến một số người không thể phục hồi khứu giác sau khi nhiễm COVID-19 có liên quan đến một cuộc tấn công miễn dịch đang diễn ra đối với các tế bào thần kinh khứu giác và sự suy giảm số lượng các tế bào đó, một nhóm các nhà khoa học do Duke Health dẫn đầu báo cáo.

Phát hiện được công bố trực tuyến vào ngày 21 tháng 12 2022 trên tạp chí Science Translational Medicine (Khoa học ứng dụng trong Y khoa) , cung cấp một cái nhìn sâu sắc quan trọng về một vấn đề nhức nhối đã gây khó khăn cho hàng triệu người chưa phục hồi hoàn toàn khứu giác sau COVID-19.

Trong khi tập trung vào việc mất khứu giác, phát hiện này cũng làm sáng tỏ các nguyên nhân cơ bản có thể có của các triệu chứng COVID-19 kéo dài khác – bao gồm mệt mỏi toàn thân, khó thở và sương mù não – có thể được kích hoạt bởi các cơ chế sinh học tương tự.

“Một trong những triệu chứng đầu tiên thường liên quan đến nhiễm trùng COVID-19 là mất khứu giác,” tác giả Bradley Goldstein, Tiến sĩ, Bác sĩ, Phó giáo sư tại Khoa Phẫu thuật Đầu và Cổ và Khoa Sinh học thần kinh của Duke cho biết.

“May mắn thay, nhiều người bị thay đổi khứu giác trong giai đoạn nhiễm virus cấp tính sẽ phục hồi khứu giác trong vòng một đến hai tuần, nhưng một số thì không”, Goldstein nói. “Chúng ta cần hiểu rõ hơn lý do tại sao nhóm người này sẽ tiếp tục bị mất khứu giác kéo dài hàng tháng đến hàng năm sau khi bị nhiễm SARS-CoV2.”

Trong nghiên cứu, Goldstein và các đồng nghiệp tại Duke, Harvard và Đại học California-San Diego đã phân tích các mẫu biểu mô khứu giác được thu thập từ 24 mẫu sinh thiết, bao gồm 9 bệnh nhân bị mất khứu giác lâu dài sau COVID-19.

Phương pháp tiếp cận dựa trên sinh thiết này — sử dụng các phân tích tế bào đơn phức tạp với sự hợp tác của Sandeep Datta, MD, Ph.D., tại Đại học Harvard — cho thấy sự xâm nhập rộng rãi của các tế bào T tham gia vào phản ứng viêm trong biểu mô khứu giác, mô trong mũi nơi có các tế bào thần kinh khứu giác. Quá trình viêm độc nhất này vẫn tồn tại mặc dù không có mức SARS-CoV-2 có thể phát hiện được.

Ngoài ra, số lượng tế bào thần kinh cảm giác khứu giác đã giảm đi, có thể là do tổn thương của các mô nhạy cảm do tình trạng viêm đang diễn ra.

Những phát hiện là đáng chú ý. Nó gần giống như một loại quá trình giống như tự miễn dịch ở mũi.”

Phó giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Bradley Goldstein, tại Khoa Phẫu thuật Đầu và Cổ và Khoa Sinh học Thần kinh của Duke Health.

Goldstein cho biết việc tìm hiểu những vị trí nào bị tổn thương và loại tế bào nào có liên quan là một bước quan trọng để bắt đầu thiết kế các phương pháp điều trị. Ông cho biết các nhà nghiên cứu được khuyến khích rằng các tế bào thần kinh dường như duy trì một số khả năng sửa chữa ngay cả sau cuộc tấn công miễn dịch trong thời gian dài.

“Chúng tôi hy vọng rằng việc điều chỉnh phản ứng miễn dịch bất thường hoặc quá trình sửa chữa trong mũi của những bệnh nhân này có thể giúp khôi phục ít nhất một phần khứu giác”, Goldstein nói và lưu ý rằng công việc này hiện đang được tiến hành trong phòng thí nghiệm của ông.

Ông cho biết những phát hiện từ nghiên cứu này cũng có thể cung cấp thông tin cho nghiên cứu bổ sung về các triệu chứng COVID-19 kéo dài khác có thể đang trải qua các quá trình viêm tương tự.

Ngoài Goldstein và Datta, các tác giả nghiên cứu bao gồm John B. Finlay, David H. Brann, Ralph Abi-Hachem, David W. Jang, Allison D. Oliva, Tiffany Ko, Rupali Gupta, Sebastian A. Wellford, E. Ashley Moseman , Sophie S. Jang, Carol H. Yan, Hiroaki Matusnami, và Tatsuya Tsukahara.

Nghiên cứu đã nhận được hỗ trợ tài trợ từ Viện Y tế Quốc gia (DC018371, DC016859, AG074324, DC019956) và Khoa Khoa học Truyền thông & Phẫu thuật Đầu và Cổ của Duke.

Bs Lê Đình Sáng (Dịch và tổng hơpj)