Không phải ai cũng biết chính xác nhóm máu của mình. Tuy nhiên, trong y học, thông tin này có thể quyết định sự an toàn và tính mạng của người bệnh trong nhiều tình huống: từ truyền máu cấp cứu, phẫu thuật, cho đến theo dõi thai kỳ. Việc biết chính xác nhóm máu của bản thân và người thân là rất quan trọng. Trong cấp cứu hoặc truyền máu khẩn cấp, vài giây xác định nhóm máu đúng có thể cứu sống một người.

1. Cơ sở khoa học của việc phân loại nhóm máu

Nhóm máu được xác định dựa trên các kháng nguyên đặc hiệu trên bề mặt hồng cầu. Khi máu từ người có nhóm khác được truyền vào, hệ miễn dịch sẽ nhận diện các kháng nguyên lạ và tạo ra phản ứng chống lại, gây tan máu, sốc phản vệ, hoặc suy thận cấp. Hiện nay, trong hơn 30 hệ thống nhóm máu được công nhận quốc tế, hai hệ ABO và Rh (Rhesus) có ý nghĩa lâm sàng quan trọng nhất. Dựa trên sự có mặt hay vắng mặt của các kháng nguyên mang đặc tính di truyền trên bề mặt hồng cầu mà phân loại thành các nhóm máu khác nhau.

Hệ nhóm máu ABO:

Hệ ABO chia máu thành bốn nhóm chính:

Hệ nhóm máu ABO và sự xuất hiện hay vắng mặt của kháng nguyên A, B của hệ nhóm máu này tạo thành 4 nhóm máu O, A,B,AB.

Tại Việt Nam, tỷ lệ nhóm máu ước tính: O chiếm 42,1%, B chiếm 30,1%, A chiếm 21,2% và AB chiếm 6,6%

Hệ nhóm máu Rh (Rhesus):

Hệ Rh, đặc biệt là kháng nguyên D, là yếu tố quan trọng thứ hai trong truyền máu.

– Có kháng nguyên D → Rh dương tính (Rh+)

– Không có kháng nguyên D → Rh âm tính (Rh–)

Tại Việt Nam, tỷ lệ người có Rh(+) là 99,92% còn  0,08% (theo số liệu của viện Huyết học Truyền máu trung ương 1996) nhóm máu Rh–, do đó nguồn máu này rất khan hiếm và cần được quản lý, lưu trữ đặc biệt trong các ngân hàng máu.

2. Khi nào cần biết nhóm máu?

– Trong truyền máu và phẫu thuật: Trước mọi ca truyền máu hoặc phẫu thuật có nguy cơ mất máu, bệnh nhân đều được làm xét nghiệm định nhóm máu và phản ứng chéo (crossmatch) để đảm bảo tương hợp.

– Trong sản khoa: Phụ nữ có nhóm máu Rh– mang thai con Rh+ có thể gặp bất đồng Rh mẹ – con, khiến cơ thể mẹ tạo kháng thể tấn công hồng cầu của thai nhi, gây bệnh tan máu ở trẻ sơ sinh.Việc xét nghiệm nhóm máu sớm trong thai kỳ giúp bác sĩ sản khoa kịp thời phát hiện để phòng ngừa biến chứng.

– Trong cấp cứu: những tình huống khẩn cấp khi chưa xác định được nhóm máu, bệnh nhân có thể được truyền máu nhóm O Rh–.

3. Phương pháp xét nghiệm nhóm máu các kỹ thuật định nhóm máu phổ biến bao gồm:

– Phản ứng ngưng kết trên phiến kính.

– Phương pháp ống nghiệm.

– Kỹ thuật gel-card bán tự động hoặc tự động hoàn toàn.

Vậy nên:

– Mỗi người nên xét nghiệm xác định nhóm máu ít nhất một lần, lưu thông tin này trên thẻ y tế, hồ sơ cá nhân hoặc điện thoại di động.

– Phụ nữ chuẩn bị mang thai cần biết rõ nhóm máu của mình và của chồng, để được tư vấn sớm nếu có bất đồng Rh.

– Tham gia hiến máu nhân đạo định kỳ, đặc biệt nếu có nhóm máu hiếm – đó là cách thiết thực nhất để cứu người.

Hiểu rõ nhóm máu của mình là một bước nhỏ nhưng có thể tạo nên sự khác biệt lớn giữa nguy hiểm và an toàn, giữa mất mát và sự sống. Nhóm máu – một dấu ấn sinh học tưởng chừng đơn giản lại là chìa khóa sống còn trong y học hiện đại.

———————————————————————————————————————————————————————————————-

👉👉Để đặt lịch khám và tìm hiểu thông tin, xin vui lòng liên hệ
🏥 Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.
🏆 Chất lượng hàng đầu – Phát triển chuyên sâu – Nâng tầm cao mới.
🏥Giấy phép hoạt động số 0188/SYT-GPHĐ
🛤 Địa chỉ: Đại lộ Lê nin, Km5, phường Vinh Phú, Nghệ An.
☎️Số điện thoại đặt lịch khám: 1900.8082 hoặc 0886.234.222
⌚️Thời gian đặt hẹn: 7h – 16h thứ 2 đến thứ 6
🖥Website: https://bvnghean.vn.

https://www.facebook.com/bvhndknghean/