Với sự phát triển vượt bậc của y học nói chung và ngành kỹ thuật xét nghiệm nói riêng, các xét nghiệm đang dần trở thành một công cụ đắc lực cho các bác sỹ lâm sàng trong việc chẩn đoán, điều trị và tiên lượng bệnh nhân.

Xét nghiệm máu là một trong những xét nghiệm thường quy được chỉ định trong nhiều trường hợp khám chữa bệnh. Xét nghiệm này giúp phát hiện các bệnh thông thường và còn được sử dụng trong các trường hợp tầm soát sớm các bệnh lý, khám tiền hôn nhân, khám sức khỏe tổng quát…Nhưng không phải ai cũng biết những lưu ý trước khi làm xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác nhất.

Vậy để không ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, cũng như không mất thời gian khi đi xét nghiệm máu cần lưu ý những gì?

1. Không nên ăn trước khi xét nghiệm máu

–  Hầu hết các xét nghiệm máu, Bác sỹ đều yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn từ 8-12 giờ trước khi tiến hành lấy mẫu máu.

Thức ăn sau khi trải qua quá trình tiêu hóa, hầu hết các chất chuyển hóa sẽ được hấp thụ vào máu. Sau đó máu sẽ vận chuyển đến từng cơ quan chuyên biệt. Do đó, sau khi ăn, thành phần các chất trong máu sẽ có sự thay đổi. Vì vậy, không nên ăn sáng khi đi xét nghiệm máu. Các trường hợp cụ thể cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm như: xét nghiệm đường máu, mỡ máu, sắt, hàm lượng vitamin B12…

Nếu tiến hành lấy mẫu máu và xét nghiệm sau ăn sẽ không thu được kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Chính vì thế bạn nên nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu để có một kết quả chính xác nhất.

2. Không nên uống thuốc trước khi đi làm xét nghiệm máu (cần tham khảo ý kiến bác sỹ về các loại thuốc cần dùng, không dùng trước khi xét nghiệm)

– Nhiều người do không để ý nên trước khi đi làm xét nghiệm máu vẫn dùng thuốc theo thói quen. Tuy nhiên họ không hề biết rằng việc dùng thuốc như thế có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm, dẫn đến việc điều trị bệnh không có kết quả, thậm chí có thể ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

 – Nếu đang dùng loại thuốc gì, phải thông báo cho thầy thuốc. Những thuốc có thể làm tăng amylase máu bao gồm: asparaginase, aspirin, thuốc cholinergic, corticosteroids, indomethacin, thuốc lợi tiểu thiazide, methyldopa, thuốc gây nghiện (codein, morphin), thuốc ngừa thai uống và pentazocin…Một số loại thuốc làm tăng đường huyết bao gồm: thuốc corticosteroid, clozapine, olanzapine, risperidone và quetiapine, thuốc tránh thai, thuốc điều trị tăng huyết áp như chẹn beta hoặc lợi tiểu nhóm thiazid, thuốc statin, adrenaline, Isotretinoin, Tacrolimus…

3. Không nên uống cà phê, hút thuốc trước khi xét nghiệm máu

– Trước khi xét nghiệm máu, bạn nên tránh dùng uống cà phê, hút thuốc trước khi lấy máu xét nghiệm. Uống cà phê hoặc các loại đồ uống có chứa caffein khác ví dụ như đồ uống năng lượng hoặc nước có ga trong vòng 1 giờ trước khi tiến hành xét nghiệm máu có thể sẽ làm một số kết quả xét nghiệm máu của bạn cao hơn mức bình thường.

– Việc hút thuốc lá hoặc dùng các loại thuốc thông mũi không kê đơn trước khi xét nghiệm máu cũng đem lại kết quả tương tự.

4. Không nên uống rượu, bia trước khi xét nghiệm máu

– Tăng triglycerid do uống rượu có thể dẫn đến kết quả sai và khiến bạn lo lắng một cách không cần thiết. Do vậy, trước khi làm xét nghiệm mỡ máu 24 giờ, bạn nên kiêng uống rượu và các loại đồ uống có cồn.

– Ngoài ra, bạn cũng nên kiêng đồ ngọt, thức ăn giàu chất béo và tránh không nên ăn quá nhiều trước khi xét nghiệm bởi tất cả những việc này đều có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm triglyceride của bạn.

5. Không nên vận động quá mạnh trước khi đi xét nghiệm máu

– Tình trạng sức khỏe, cảm xúc, tâm lí của bạn sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu. Nếu bạn làm quá sức, cảm xúc mạnh, đang bị sốc, bỏng hay nhiễm trùng thì nồng độ glucose trong máu có thể tăng do cơ thể lúc đó cần nhiều năng lượng nên đẩy nhiều glucose vào máu hơn. Vì vậy, trước khi xét nghiệm máu bạn cần tránh làm những công việc nặng, tránh làm cơ thể mệt.

– Nên nghỉ ngơi trước khi lấy máu xét nghiệm 10 phút

* Thời điểm lấy máu xét nghiệm tốt nhất

– Thời điểm tốt nhất để lấy mẫu máu xét nghiệm là buổi sáng. Khi lấy mẫu máu, trong vòng 12 tiếng trước đó cần nhịn ăn, không uống nước ngọt, nước hoa quả, sữa, rượu chè… Các chỉ số sinh hóa máu của một số xét nghiệm nếu làm không đúng thời điểm, sau ăn hoặc sau khi dùng các chất kích thích sẽ cho kết quả không chính xác.

Xét nghiệm máu là xét nghiệm cơ bản, mang nhiều ý nghĩa và được chỉ định thường quy, góp phần lớn trong chẩn đoán và theo dõi bệnh. Khoa Hóa Sinh,  bệnh viện HNĐK tỉnh Nghệ An luôn cố gắng đảm bảo chất lượng xét nghiệm tốt nhất và việc  tuân thủ các yếu tố trước xét nghiệm của bệnh nhân, sẽ góp phần đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác hơn.