1. Tóm tắt

Gãy xương bánh chè là loại gãy xương phổ biến ở chi dưới, thường ảnh hưởng đến mặt khớp, gây ra mất chức năng của cơ chế duỗi gối, yêu cầu phải nắn chỉnh, trả lại cấu trúc giải phẫu hoàn hảo để bệnh nhân có thể vận động khớp gối như bình thường. Phương pháp phẫu thuật truyền thống với một vết rạch da dài và bóc tách mô mềm nhiều dẫn đến khả năng vết mổ xơ dính sau phẫu thuật và hạn chế về mặt thẩm mỹ. Ngày nay, kỹ thuật phẫu thuật kết hợp xương có hỗ trợ của nội soi và màn tăng sáng (ARIF) dần được sử dụng để thay cho kỹ thuật phẫu thuật mở kết hợp xương (ORIF) truyền thống, mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh.

2. Nội dung

2.1. Giới thiệu.

Gãy xương bánh chè là loại gãy xương phổ biến ở chi dưới, thường xâm phạm và ảnh hưởng đến mặt khớp, gây ra mất chức năng của cơ chế duỗi gối, yêu cầu phải nắn chỉnh, trả lại cấu trúc giải phẫu hoàn hảo để bệnh nhân có thể lấy lại tầm vận động khớp gối như bình thường. Phương pháp phẫu thuật truyền thống với một vết rạch da dài và bóc tách mô mềm nhiều để nắn chỉnh mặt khớp hoàn hảo nhất dẫn đến khả năng vết mổ xơ dính sau phẫu thuật cao và hạn chế về mặt thẩm mỹ

Ngày nay, kỹ thuật phẫu thuật kết hợp xương có hỗ trợ của nội soi và màn tăng sáng (ARIF) dần được sử dụng để thay cho kỹ thuật phẫu thuật mở kết hợp xương (ORIF) truyền thống và phẫu thuật kết hợp xương gãy xương bánh chè cũng không nằm ngoài xu hướng đó.

2.2. Chỉ định.

– Các trường hợp gãy bánh chè gãy kín, gãy ngang đơn giản, phân độ 34-C1 theo AO, 2 mảnh gãy di lệch cách xa nhau > 3mm hoặc bề mặt khớp 2 mảnh gãy di lệch > 2mm

2.3. Chống chỉ định

– Gãy xương hở

– Gãy xương bánh chè phức tạp, nhiều mảnh

– Gãy xương đùi, xương chày kèm theo;

– Tổn thương phần mềm phức tạp kèm theo cùng bên

2.4. Phương pháp phẫu thuật

– Đánh giá và lên kế hoạch trước mổ: Đánh giá toàn trạng hô hấp, tuần hoàn, các bệnh phối hợp. X-quang kiểm tra mức độ gãy, CT-scan, MRI nếu nghi ngờ tổn thương phối hợp.

– Bệnh nhân được gây tê tủy sống hoặc gây mê.

– Tư thế BN nằm ngửa. Bơm garo

– Vào khớp gối nội soi qua cổng vào cơ sở. Quan sát kiểm tra ổ gãy, mặt khớp di lệch và tổn thương kèm theo nội khớp. Súc rửa ổ gãy, lấy máu tụ.

– Phẫu thuật viên nắn chỉnh ổ gãy qua hình ảnh nội soi và có thể sử dụng thêm màn tăng sáng,

– Cố định ổ gãy bằng đinh kirschner và buộc chỉ thép qua lỗ mở nhỏ mặt trước gối.

– Đặt Dẫn lưu khớp, khâu đóng vết mổ,

2.5. Hậu phẫu

– Điều trị kháng sinh, nội khoa, thay băng vết mổ và tập phục hồi chức năng theo

phác đồ từ ngày thứ 1 sau mổ.

– Đánh giá X-quang khớp gối: Di lệch mảnh gãy xương bánh chè, mặt khớp bánh chè, vị trí đinh Kirschner, chỉ thép, theo dõi quá trình liền xương vào thời điểm sau mổ 6 tuần, 12 tuần, và 12 tháng

3. Kết luận 

Gãy xương bánh chè là một loại gãy xương phổ biến sau chấn thương, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời, để phục hồi lại khả năng vận động của khớp gối. Hiện nay tại khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An đã thực hiện kĩ thuật Nội soi kết hợp xương bánh chè, mang lại nhiều kết quả tốt cho người bệnh về mặt chức năng và thẫm mỹ, phục hồi nhanh chóng sau phẫu thuật.

Bệnh nhân được Phẫu thuật Nội soi Kết hợp xương bánh chè

Bệnh nhân nam, H.V.T, 35 tuổi, bị chấn thương gối phải cách đây 1 tháng do tai nạn giao thông, sau ngã bị vết thương dị vật mảnh đá găm vào cực trên xương bánh chè phải, đã phẫu thuật ở bệnh viện tuyến dưới lấy dị vật, cắt lọc vết thương. Bệnh nhân  còn đau nhiều gối phải , sau đó bệnh nhân đã vào khám và điều trị tại bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An.

Qua thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, bệnh nhân được chẩn đoán: Gãy bánh chè Phải/ Theo dõi viêm màng hoạt dịch khớp gối Phải.

Hình ảnh bệnh nhân  được điều trị phẫu thuật nội soi kết hợp xương bánh chè