– Tiêm là một thủ thuật xâm lấn, phổ biến nhất trong y tế. Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), mỗi năm toàn thế giới có khoảng 16 tỉ mũi tiêm, 90-95% mũi tiêm nhằm mục đích điều trị, 5-10% mũi tiêm dành cho dự phòng. Nhưng, khoảng 70% các mũi tiêm sử dụng trong điều trị thực sự là không cần thiết và có thể thay thế được bằng đường uống. Nhiều loại thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc vitamin sử dụng  đường uống có tác dụng ngang bằng với thuốc tiêm và an toàn hơn.

– Phơi nhiễm nghề nghiệp phổ biến nhất là máu; Tổn thương gây nhiễm khuẩn phổ biến nhất là do kim tiêm. Tai nạn rủi ro nghề nghiệp do kim tiêm và các vật sắc nhọn nhiễm khuẩn có thể xảy ra ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể của NVYT và làm cho NVYT đứng trước nguy cơ phơi nhiễm cao.

– Tổn thương do kim tiêm không chỉ xảy ra đối với người bệnh, nhân viên y tế những người trực tiếp thực hiện các quy trình kỹ thuật, mà còn có thể xảy ra đối với cả những cán bộ hộ lý, công nhân vệ sinh, nhân viên hành chính và khách đến thăm.

                                                                 
I. Một số biện pháp  để giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm vật sắc nhọn Bệnh viện Hữu Nghị Đa Khoa Nghệ An đã thực hiện như sau:

+ Hạn chế tiêm truyền khi không cần thiết bằng cách sử dụng loại thuốc uống thay thế thuốc tiêm.

+ Sử dụng các thiết bị thay thế không kim để nối các phần của hệ thống đường truyền tĩnh mạch, hoặc sử dụng các kim loại luồn an toàn.

+  Đào tạo NVYT thực hành tiêm an toàn; Tránh truyền tay các vật sắc nhọn và thận trọng khi chuyền vật sắc nhọn, đặt vật sắc nhọn vào khay để đưa đồng nghiệp.

+ Bố trí bàn tiêm, bàn thủ thuật trong tầm với của hai tay.

+  Sử dụng các phương tiện thu gom vật sắc nhọn đạt quy chuẩn; Không đậy nắp kim trước và sau kỹ thuật để phòng ngừa tổn thương, có thể áp dụng một số kỹ thuật thực hành an toàn như mổ ít xâm lấn nhất và dùng phương pháp đốt điện để rạch, dùng kẹp để đóng vết mổ.

+  Không  để kim tiêm vương vãi ở ngoài môi trường.

+  Thực hiện đúng quy trình thu gom vận chuyển rác thải y tế, đặc biệt là lưu giữ, vận chuyển và tiêu hủy an toàn chất thải là vật sắc nhọn.

+ Cung cấp đầy đủ các phương tiện phòng hộ thích hợp (xe tiêm, bơm kim tiêm, kim lấy thuốc, cồn sát khuẩn tay, hộp đựng vật sắc nhọn…).

+ Tuân thủ quy trình báo cáo, theo dõi và điều trị sau phơi nhiễm.                     

II. Ban hành quy trình xử trí tai nạn rủi ro nghề nghiệp do phơi nhiễm với máu và dịch cơ thể theo các bước:
1. Sơ cứu ngay sau phơi nhiễm

Tổn thương hoặc phơi nhiễm	Hình ảnh minh họa	Xử lý
Tổn thương do kim tiêm hoặc do vật sắc nhọn		1.Rửa ngay vùng da bị tổn thương bằng xà phòng và nước dưới vòi nước chảy 2. Để máu ở vết thương tự chảy, không nặn bóp vết thương 3. Băng vết thương lại

2. Báo cáo y tế cơ quan hoặc khoa/ tổ KSNK:Ghi lại đầy đủ các thông tin như: Ngày, giờ, hoàn cảnh xảy ra tai nạn rủi ro, đánh giá vết thương, mức độ nguy cơ của phơi nhiễm. Lấy chữ ký của những người chứng kiến và chữ ký của người phụ trách.
3. Đánh giá nguy cơ phơi nhiễm:
– Có nguy cơ: Tổn thương do kim dính máu đâm xuyên qua da gây chảy máu; Tổn thương da sâu do dao mổ hoặc ác ống nghiệm chứa máu và chất dịch cơ thể của người bệnh bị vỡ đâm phải.
– Không có nguy cơ: Máu và dịch cơ thể của người bệnh bắn vào vùng da lành.
4. Tư vấn và điều trị sau phơi nhiễm:Người được xác định là phơi nhiễm với máu, dịch cơ thể và vật sắc nhọn từ nguồn có chứa HIV, HBV, HCV cần tới gặp bác sĩ chuyên khoa  của Trung tâm Bệnh Nhiệt Đới – Bệnh viện Hữu Nghị Đa Khoa để được tư vấn, và điều trị dự phòng.