I. Khái niệm cứng khớp thái dương hàm 

Cứng khớp thái dương hàm (TMD – Temporomandibular Joint  Dysfunction) là tình trạng giới hạn hoặc mất khả năng vận động của khớp hàm, gây khó khăn trong việc há miệng, ăn uống và giao tiếp. Nguyên nhân có thể do chấn thương, viêm khớp, phẫu thuật vùng hàm mặt hoặc hậu quả của cố định hàm kéo dài. Việc phục hồi chức năng (PHCN) giúp cải thiện biên độ vận động hàm, giảm đau và phục hồi chức năng nhai, nói.

II. Mục tiêu phục hồi chức năng 

– Giảm đau và viêm tại khớp thái dương hàm.

– Tăng biên độ vận động của hàm dưới.

– Phục hồi chức năng nhai, nuốt, nói.

– Ngăn ngừa tình trạng cứng khớp tái phát.

III. Các phương pháp phục hồi chức năng

1. Vật lý trị liệu

– Nhiệt trị liệu: Chườm ấm (40–45°C) lên vùng khớp 15–20 phút/lần, 2–3 lần/ngày để giãn cơ và giảm đau. Chườm lạnh nếu có viêm cấp tính để giảm sưng và đau.

– Siêu âm trị liệu: Giúp giảm viêm, tăng tuần hoàn máu và thư giãn cơ (áp dụng 1-2 lần/ngày trong 10-15 phút).

– Kích thích điện (TENS – Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation): Giảm đau và thư giãn cơ nhai bằng dòng điện xung.

2. Bài tập phục hồi vận động khớp

– Bài tập há miệng thụ động: Dùng hai ngón tay đặt vào răng cửa dưới, từ từ kéo hàm xuống để tăng biên độ vận động, lặp lại 5-10 lần, mỗi lần giữ 5-10 giây.

– Bài tập trượt hàm: Đưa hàm dưới ra trước rồi trở về vị trí cũ, lặp lại 10 lần/ngày.

– Bài tập há miệng chủ động có trợ giúp: Đặt một vật mỏng (như que đè lưỡi hoặc que gỗ) giữa hai hàm, tăng dần độ dày khi bệnh nhân tiến bộ.

– Bài tập giãn cơ: Xoa bóp cơ nhai (cơ cắn, cơ thái dương) bằng động tác xoay tròn nhẹ nhàng 3–5 phút/lần, 2–3 lần/ngày.

3. Nắn chỉnh khớp thái dương hàm

– Áp dụng trong trường hợp lệch khớp hoặc sai khớp cắn.

– Thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt hoặc chuyên gia vật lý trị liệu.

4. Dụng cụ hỗ trợ

– Máng nhai (splint therapy): Giúp giữ khớp ở vị trí đúng, giảm áp lực và giảm đau.

– Dụng cụ kéo giãn hàm: Dùng trong trường hợp cứng khớp nặng.

5. Điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt

– Ăn thức ăn mềm, tránh nhai quá mạnh để giảm tải lên khớp.

– Không nhai kẹo cao su, không mở miệng quá rộng khi ngáp.

– Giữ tư thế đúng khi ngủ và làm việc để tránh căng cơ hàm.

6. Tâm lý trị liệu và thư giãn

– Căng thẳng có thể làm tăng co cơ và đau khớp hàm. Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga có thể hữu ích.

Khoa Phục hồi chức năng – Tầng 4 Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An

Số điện thoại khoa Phục hồi chức năng : 0378.208.602

Để đặt lịch khám và tìm hiểu thông tin, xin vui lòng liên hệ

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.

Chất lượng hàng đầu – Phát triển chuyên sâu – Nâng tầm cao mới.

Giấy phép hoạt động số 0188/SYT-GPHĐ

Địa chỉ: Đại lộ Lê nin, Km5, phường Vinh Phú, Nghệ An.

Số điện thoại đặt lịch khám: 1900.8082 hoặc 0886.234.222

Thời gian đặt hẹn: 7h – 16h thứ 2 đến thứ 6

Website: https://bvnghean.vn.

https://www.facebook.com/bvhndknghean