Khoa Phục hồi chức năng – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An

I. Khái niệm

Gãy xương đòn là sự mất toàn vẹn vùng xương nằm giữa lồng ngực và bả vai (kết nối cánh tay với cơ thể) do chấn thương trực tiếp hoặc gián tiếp gây đau và hạn chế vận động vùng vai. Bệnh nhân sau khi gãy xương đòn có thể có các biểu hiện sau:

– Biến dạng kiểu bậc thang.

– Dấu lạo xạo xương vùng xương đòn.

.Bên cạnh đó, thông qua X-quang có thể cho biết được đường gãy, vị trí và di lệch của gãy xương đòn. Đây cũng chính là phương tiện để chẩn đoán xác định gãy xương đòn. Gãy xương đòn đơn thuần có thể là gãy 1/3 trong, 1/3 ngoài hoặc 1/3 giữa, trong đó gãy 1/3 giữa là thường gặp nhất, là thể điển hình và thường di lệch nhiều.

II. Các phương pháp Phục hồi chức năng:

1. Nguyên tắc điều trị và phục hồi chức năng

Cố định tốt điểm gãy, không vận động khớp vai bên gãy giai đoạn cấp

2. Các phương pháp và kỹ thuật phục hồi chức năng

a. Giai đoạn bất động

– Mục đích là cải thiện tuần hoàn, duy trì lực cơ ở các khớp tự do, chống teo cơ do bất động.

– Tuần 1-2: Ngay sau khi cố định bằng băng số 8 cần vận động tập ngay:

          Tập chủ động cử động gập duỗi ngón tay

          Tập chủ động gập duỗi cổ tay, khuỷu tay, cử động sấp ngửa cẳng tay

          Tập chủ động các cử động của cột sống cổ

          Co cơ tĩnh nhẹ nhàng ở vùng đai vai

– Tập luyện hàng ngày

+ Lúc lắc cánh tay: Trong bài tập này người tập cong người về trước tay lành lựa trên ghế hay bàn, thả lỏng tự do tay bên đau, nhẹ nhàng xoay cánh tay theo 1 vòng tròn nhỏ, cố gắn xoay theo chiều và ngược chiều kim đồng hồ.

+ Tập sức mạnh cằm nắm: Bóp 1 quả bóng nhỏ như banh tennis với lực nhẹ nhàng nhưng nhiều lần trong ngày.

+ Bài tập co cơ đẳng trường: Trong bài tập này tập co cơ nhưng không chuyển động cánh tay. Có nhiều bài tập cơ khác nhau như:

* Tập co cơ tam đầu: Cơ tam đầu nằm sau cánh tay động tác duỗi khuỷu. Cách tập: Đặt cằng tay đau lên bàn với khuỷu gấp 90 độ, nằm chặt bàn tay đè xuống bàn như đấp xuống bàn, khi đó cánh tay không di chuyển nhưng cơ tam đầu đang co.

* Tập cơ chóp xoay: Chóp xoay thường bị chấn thương khi vai bị chấn thương, bài tập xoay trong xoay ngoài đẳng trường  thường được chỉ định nhằm tăng cường sức mạnh chóp xoay. Cách tập: Bệnh nhân đứng dọc tường với khuỷu gấp 90 độ, tạo lực từ cẳng tay đè mạnh vào tường mà không di chuyển vai, giữ trong vòng 5 giây, lâp lại và đổi bên với tường bên trong cằng tay.

* Tập khớp vai đằng trường: Tương tự như trên bạn cũng có thể tập dạng vai khép vai đưa trước đưa sau với cánh tay sát thân người.

– Tuần 3-4: Tập như tuần 1-2, tập thêm động tác dạng cánh tay có tác dụng tạo sức ép vào đầu xương làm liền xương nhanh

+ Giai đoạn này tiếp tục điều trị mô mềm bị tổn thương,

+ Bắt đầu nhẹ nhàng tập các bài tập bò tường hay kéo ròng rọc để cải thiện biên độ vận động khớp vai, khi bò tường thực hiện bài tập đơn giản bằng các đầu ngón tay với biên độ không gây đau vai, tâp từ từ tăng dần từng chút một.

+ Bắt đầu các bài tập khớp khuỷu cổ tay gấp duỗi thẳng.

b. Giai đoạn sau bất động

– Mục đích là làm giảm đau, giảm co thắt cơ vùng đai vai, gia tăng sức mạnh, tầm vận động và chức năng sinh hoạt của khớp vai.

– Nhiệt trị liệu: Chườm ấm vào các cơ vùng cổ gáy bằng parafin hoặc hồng ngoại

– Xoa bóp các cơ bị co cứng ở vùng cổ vai

– Tập mạnh các cơ vùng đai vai nhưng phải tuỳ theo lực cơ của người bệnh, có thể tập chủ động có trợ giúp, chủ động hoặc có đề kháng

– Tập chủ động trợ giúp hoặc tự trợ giúp bằng giàn treo, ròng rọc, tay kỹ thuật viên để gia tăng tầm vận động khớp vai

– Hướng dẫn chương trình tập tại nhà: Bò tường trong tư thế gập và dạng vai, dùng tay lành trợ giúp tay đau thực hiện các cử động của khớp vai

– Hoạt động trị liệu: Bện thừng, bắt bóng, ném bóng…

Khoa Phục hồi chức năng – Tầng 4 Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An, Số điện thoại khoa Phục hồi chức năng : 037.820.8602

“Để đặt lịch khám và tìm hiều thông tin, xin vui lòng liên hệ

🏥BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ ĐA KHOA NGHỆ AN
🏆Chất lượng hàng đầu – Phát triển chuyên sâu – Nâng tầm cao mới
🛣️Địa chỉ: Km5, Đại lộ Lê Nin, TP Vinh, Nghệ An
🌎Website: www.bvnghean.vn
🌍Facebook: bvhndknghean
☎️☎️TỔNG ĐÀI CSKH + ĐẶT LỊCH KHÁM: 1900.8082 – 0886.234.222, Thời gian đặt lịch khám từ Thứ 2 đến Thứ 6