Nhồi máu cơ tim là tình trạng một số cơ của tim bị tổn thương nghiêm trọng hoặc hoại tử. Nhồi máu cơ tim thường xảy ra khi một trong các mạch máu đưa máu đến nuôi cơ tim bị tắc nghẽn. Trên thế giới mỗi năm có 2,5 triệu người chết do nhồi máu cơ tim, trong đó có 25% chết trong giai đoạn cấp tính của bệnh. Trong vòng năm sau đó chết thêm 5%-10% nữa. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người tử vong do các bệnh tim mạch, cao hơn cả số tử vong do ung thư. Bệnh tim mạch hiện là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu và số người mắc căn bệnh này ở lứa tuổi trẻ ngày càng tăng. Đáng lưu ý khi các ca tử vong tim mạch lại chủ yếu do không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do vậy việc chẩn đoán sớm và kịp thời sẽ giảm thiểu được tỉ lệ tử vong cũng như để lại di chứng nặng nề cho bệnh nhân.

Hiện nay, các xét nghiệm Troponin siêu nhạy (high sensitive troponin) được khuyến cáo đưa vào sử dụng, thay thế cho xét nghiệm Troponin trước đây. Do có độ nhạy cao, xét nghiệm Troponin siêu nhạy giúp phát hiện sự tăng sớm của Troponin giúp chẩn đoán sớm, tránh bỏ sót bệnh. Khi sử dụng xét nghiệm Troponin siêu nhạy, quy trình chẩn đoán hoặc loại trừ nhồi máu cơ tim cấp chỉ cần 3 giờ so với 6-9 giờ như trước đây.

1. Troponin là gì?

Troponin là một protein có cấu trúc hình cầu được tìm thấy ở cơ xương và cơ tim với 3 tiểu đơn vị có chức năng khác nhau là Troponin I (TnI), Troponin T (TnT), và Troponin C (TnC). Troponin làm trung gian cho sự tương tác giữa actin và myosin điều hòa sự co giãn cơ. Trong tim, Troponin giúp cơ tim hoạt động co bóp. TnT có nguồn gốc duy nhất từ cơ tim, khác biệt rõ rệt so với cơ xương

2. Xét nghiệm Troponin T được chỉ định trong trường hợp nào?

Hiện nay, các xét nghiệm Troponin T đặc hiệu trong bệnh lý tim mạch thường được thực hiện trong các trường hợp sau:

– Chẩn đoán các tình trạng bệnh lý liên quan đến mạch vành, đặc biệt là nhồi máu cơ tim.

– Theo dõi tình trạng tiến triển của bệnh đồng thời đánh giá mức độ nặng nhẹ hoặc lâu dài của bệnh lý mạch vành.

– Khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng lâm sàng nghi ngờ mắc bệnh tim như đau ngực, khó thở, nhịp tim tăng nhanh, rối loạn, cơ thể thường xuyên chóng mặt, mệt mỏi.

– Tiên lượng về tình trạng của các bệnh lý hội chứng mạch vành cấp.

3. Chỉ số Troponin T bình thường :

Chỉ số Troponin T bình thường là khác nhau ở độ tuổi khác nhau:

Người dưới 50 tuổi: Nồng độ hs-cTnT trong huyết tương <14 ng/L

Người 50-75 tuổi: Nồng độ hs-cTnT trong huyết tương <16 ng/L

Người >75 tuổi: Nồng độ hs-cTnT trong huyết tương <70.6 ng/L

4. Xét nghiệm Troponin trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim

Xét nghiệm hs-cTnT là xét nghiệm được chỉ định ngay khi tiếp nhận bệnh nhân nghi ngờ có hội chứng động mạch vành cấp.

–  Nếu kết quả hs-cTnT là bình thường (<14 ng/L) trong lần xét nghiệm đầu tiên, phải làm lại xét nghiệm lần thứ hai sau 3-6 giờ, nếu hs-cTnT tăng hơn 50% so với giá trị ban đầu là nhồi máu cơ tim cấp, nếu kết quả vẫn <14 ng/L thì không có nhồi máu cơ tim.

–  Nếu hs-cTnT ban đầu tăng vừa phải từ 14-53 ng/L, thực hiện xét nghiệm lần hai sau 3-6 giờ, nếu kết quả hs-cTnT tăng hơn 50% so với giá trị ban đầu là nhồi máu cơ tim cấp.

–  Nếu hs-cTnT ban đầu > 53 ng/L vẫn cần thử lại lần hai sau 3-6 giờ, nếu hs-cTnT tăng hơn 30% so với giá trị ban đầu có thể khẳng định là nhồi máu cơ tim cấp.

Ở người già, kết quả Hs-cTnT  86.8 ng/L là giá trị hiệu quả để chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp

5. Hướng dẫn một số biện pháp phòng ngừa nhồi máu cơ tim :

Nhồi máu cơ tim là một bệnh lý vô cùng nguy hiểm và có thể gây tử vong nhanh chóng, đột ngột, không kịp kiểm soát. Ngoài việc theo dõi những dấu hiệu bất thường, chúng ta có thể chủ động phòng ngừa bệnh như sau:

– Xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh, tránh vui chơi và lao động quá mức dẫn đến kiệt sức, không thức khuya.

– Bổ sung năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết để tăng sức đề kháng, hạn chế đồ ăn nhanh, đóng gói sẵn, đồ dầu mỡ, chiên xào,…

– Tăng cường luyện tập thể dục thể thao hợp lý, vừa với sức khỏe.

– Theo dõi cân nặng đều đặn và duy trì chỉ số BMI dưới 23 kg/m2.

– Không sử dụng thuốc lá, rượu bia và các chất kích thích khác.

Với bề dày kinh nghiệm 106 năm từ ngày thành lập, Bệnh viện Hữu Nghị đa khoa Nghệ An cùng đội ngũ bác sỹ chuyên khoa giàu kinh nghiệm và được trang bị đồng bộ hệ thống các máy móc hiện đại, tạo được uy tín cả trong và ngoài nước. Xét nghiệm Troponin T đang được thực hiện thường quy tại Khoa Hóa sinh – Trung tâm Xét nghiệm, Bệnh viện Hữu Nghị đa khoa Nghệ An, giúp cho chẩn đoán chính xác, kịp thời và theo dõi điều trị cho bệnh nhân.