Bằng chứng mới ủng hộ quan điểm châm cứu có thể giúp giảm đau do đau dây thần kinh tọa gây ra.

Châm cứu có thể giúp giảm đau thần kinh tọa, bằng chứng mới xác nhận. Ảnh minh họa

Châm cứu đã thành công trong việc giảm đau và tình trạng khuyết tật ở người bị đau dây thần kinh tọa mãn tính trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên tại Trung Quốc.

So với những người được châm cứu giả dược, sự cải thiện của họ kéo dài trong suốt 52 tuần thử nghiệm.

Đau dây thần kinh tọa ở những người tham gia thử nghiệm là do thoát vị đĩa đệm cột sống.

Châm cứu được sử dụng như một phương pháp điều trị bảo tồn cho chứng đau dây thần kinh tọa trên toàn thế giới, mặc dù các nghiên cứu lâm sàng khẳng định giá trị điều trị của nó còn khan hiếm.

Đau chân và tình trạng khuyết tật liên quan đến đau dây thần kinh tọa mãn tính đã được giảm đáng kể bằng điều trị châm cứu trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên so với điều trị bằng châm cứu giả dược hoặc giả dược.

Những người tham gia thử nghiệm được điều trị bằng châm cứu giảm đau gấp hai lần và giảm khuyết tật gần gấp ba lần.

Những lợi ích này kéo dài trong suốt 52 tuần của thử nghiệm. Không có báo cáo về các tác dụng phụ nghiêm trọng ở những người được châm cứu, việc điều trị được thực hiện tại sáu bệnh viện ở Trung Quốc.

Đau dây thần kinh tọa là một tình trạng đặc trưng bởi cơn đau sâu xuất hiện ở lưng và/hoặc chân. Nó là kết quả của việc dây thần kinh tọa bị chèn ép, chạy từ thắt lưng xuống ngay dưới đầu gối.

Châm cứu được sử dụng trên toàn thế giới như một phương pháp điều trị đau dây thần kinh tọa, thường thành công, như được ghi nhận trong một phân tích tổng hợp được công bố trên Frontiers in Neuroscience năm 2023.

Thử nghiệm mới này là một nỗ lực để cung cấp bằng chứng lâm sàng về hiệu quả của nó. Kết quả của nó xuất hiện trong JAMA Internal Medicine.

Trong thử nghiệm, 216 cá nhân bị đau dây thần kinh tọa mãn tính do thoát vị đĩa đệm được điều trị bằng 10 buổi châm cứu hoặc 10 buổi châm cứu giả dược trong thời gian 4 tuần. Người tham gia tự báo cáo tình trạng của họ cho người đánh giá vào tuần 2, 4, 8, 26 và 52.

Những người tham gia, người đánh giá kết quả và nhà thống kê thử nghiệm không biết loại châm cứu mà mỗi cá nhân nhận được, mặc dù bản thân các bác sĩ châm cứu không bị che giấu thông tin.

Các phương pháp điều trị khác cho đau dây thần kinh tọa
Medhat Mikhael, Tiến sĩ Y khoa, chuyên gia quản lý đau và giám đốc y tế của chương trình không phẫu thuật tại Trung tâm Sức khỏe Cột sống tại MemorialCare Orange Coast Medical Center ở Fountain Valley, CA, người không tham gia vào thử nghiệm, đã nêu “hẹp ống sống và các bệnh thoái hóa cột sống, trượt đốt sống (spondylolisthesis), và u cột sống và nang chèn ép rễ thần kinh” như một số nguyên nhân phổ biến gây đau dây thần kinh tọa.

Các phương pháp điều trị điển hình cho đau dây thần kinh tọa bao gồm vật lý trị liệu với kéo giãn, bài tập căng cơ và kích thích điện.

Mikhael cũng lưu ý các loại thuốc như “thuốc chống viêm không steroid, thuốc điều trị đau thần kinh, bao gồm thuốc chống co giật và một số thuốc chống trầm cảm.”

“Trong các trường hợp nặng,” ông nói với chúng tôi, “các can thiệp như tiêm steroid ngoài màng cứng quanh rễ thần kinh có thể là một cách tuyệt vời để kiểm soát các triệu chứng đau dây thần kinh tọa.”

“Trong trường hợp thất bại với tất cả các biện pháp này, can thiệp phẫu thuật trở thành một lựa chọn thông qua giải phóng chèn ép rễ thần kinh,” Mikhael bổ sung.

Châm cứu giúp giảm đau dây thần kinh tọa như thế nào?
Châm cứu được phát triển ở Trung Quốc, với sự xuất hiện chắc chắn đầu tiên trong ghi chép lịch sử vào năm 100 trước Công nguyên, với những gợi ý về hệ thống khái niệm mà nó dựa trên có thể có từ xa xưa đến 6.000 năm trước Công nguyên.

Phương pháp này liên quan đến việc chích nông các kim mỏng vào da tại các điểm then chốt trong cơ thể người. Châm cứu có thể giúp giảm đau trong đau dây thần kinh tọa bằng cách kích thích giải phóng “các chất dẫn truyền hóa học” làm giảm phản ứng đau, cùng với các cơ chế khác.

Mikhail nói rằng các kết luận của thử nghiệm mới không làm ông ngạc nhiên, lưu ý rằng “châm cứu là một trong những lựa chọn điều trị bảo tồn cho đau dây thần kinh tọa ở giai đoạn nhẹ và sớm.”

Ông nói, có sự “hiểu biết rằng châm cứu có hiệu quả thông qua cải thiện lưu lượng máu trong khu vực, thư giãn cơ bắp, giúp giải phóng các chất giảm đau tự nhiên của cơ thể – gọi là endorphin – và điều chỉnh hệ thần kinh trung ương thông qua việc tăng giải phóng các neuropeptide ức chế,” làm giảm đau thần kinh.

Châm cứu kích thích hệ thần kinh trung ương như thế nào?
Trong thuật ngữ châm cứu, phương pháp này được cho là kích thích Khí, hay năng lượng sống chảy qua cơ thể.

Nói về mối quan hệ giữa Khí và hệ thần kinh trung ương, Jason Chong – giáo viên giáo dục nghề nghiệp về Khoa học & Y tế Liên quan tại Trường Cao đẳng Giáo dục Nghề nghiệp thuộc Học viện Công nghệ Hoàng gia Melbourne ở Victoria, Úc, người không tham gia nghiên cứu này – nói với chúng tôi rằng “đây có lẽ là một trong những chủ đề phức tạp và gây tranh cãi nhiều nhất trong tất cả.”

“Đầu tiên, tôi sẽ nói rằng Khí không phải là một chất đơn giản có thể đo được, như thể tích/áp lực máu hoặc điện tích. Nó là một khái niệm về khả năng chức năng, có lẽ gần hơn với ý tưởng về sự trao đổi chất,” Chong lưu ý.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều bí ẩn như vẻ ban đầu. Chong giải thích rằng:

“Châm cứu về cơ bản là một liệu pháp tuần hoàn. Nó giải phóng các co thắt để tạo điều kiện cho dòng chảy tốt hơn của máu và chất lỏng qua cơ thể. Điều này cho phép tưới máu tốt hơn của oxy và các chất dinh dưỡng khác, cùng với việc loại bỏ các sản phẩm thải, dẫn đến khả năng chức năng tốt hơn của cơ thể.”

Chong lưu ý các cách khác nhau mà hệ thần kinh trung ương có thể được kích thích bởi châm cứu, bao gồm “giảm hoạt động giao cảm và tăng hoạt động đối giao cảm, thay đổi trong mô hình sóng não hướng tới trạng thái alpha và theta, giải phóng chất dẫn truyền thần kinh (ví dụ: serotonin và dopamine), giảm hoạt động hệ viền, và điều hòa trục HPA [vùng dưới đồi-tuyến yên-thượng thận].”

Phần “giao cảm” của hệ thần kinh liên quan đến phản ứng lo lắng và căng thẳng, trong khi phần đối giao cảm liên quan đến thư giãn. Do đó, giảm hoạt động hệ thần kinh giao cảm và tăng hoạt động hệ thần kinh đối giao cảm có thể giúp giảm bớt tác động của căng thẳng mãn tính.

Cả sóng não alpha và theta đều liên quan đến thư giãn, tập trung và sáng tạo, và các chất dẫn truyền hóa học như serotonin và dopamine đóng vai trò quan trọng trong các khía cạnh khác nhau của sức khỏe, bao gồm điều hòa tâm trạng.

Hệ viền và trục HPA cũng đóng vai trò quan trọng trong điều hòa căng thẳng.

Nên châm cứu bao lâu một lần để giảm đau dây thần kinh tọa?
Về việc một người nên châm cứu bao lâu một lần để giảm đau dây thần kinh tọa, Chong lưu ý rằng, “khi tình trạng cấp tính hơn và có sự thoái hóa cấu trúc tối thiểu, thì một đợt điều trị 6-10 lần [có thể] mang lại sự giảm đau lâu dài.”

Tuy nhiên, ông bổ sung rằng: “Khi có những thay đổi cấu trúc đáng kể hơn, thì thường cần điều trị duy trì nhiều hơn. Sau một đợt điều trị ban đầu, chương trình duy trì này trở nên thưa dần khi cơ thể duy trì được các hiệu chỉnh, và khách hàng áp dụng các thực hành lối sống tốt hơn.”

“Tuy nhiên, thực tế của cuộc sống hiện đại là nhiều người thấy mình liên tục tham gia vào các hoạt động dẫn đến vấn đề từ đầu mặc dù đã được tư vấn tốt nhất, và vì vậy cần các điều trị liên tục, như với tất cả các phương thức,” ông cảnh báo.

Bs Lê Đình Sáng, Lược dịch và tóm tắt

TÀI LIỆU NGUỒN: