Những lựa chọn điều trị trong tăng kali máu cấp tính

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An > Đào tạo liên tục > Những lựa chọn điều trị trong tăng kali máu cấp tính

Các thuốc kê đơn là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng tăng kali máu ở 35-75% bệnh nhân nhập viện.¹ Những bệnh nhân có nguy cơ cao là đối tượng bị suy giảm chức năng thận tiềm ẩn, giảm aldosterone và dùng phối hợp nhiều thuốc có khả năng làm tăng nồng độ kali. Có rất nhiều nhóm thuốc có thể gây tăng kali máu theo những cơ chế khác nhau.² Việc nhận biết cũng như kiểm soát chặt chẽ các thuốc này rất cần thiết trong việc giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh cũng như tỉ lệ tử vong liên quan tới tăng kali máu.

Tăng kali máu do thuốc có thể đi từ không có triệu chứng đến đe dọa tính mạng.³ Các triệu chứng chủ yếu liên quan đến chức năng tim và cơ. Những trường hợp nghiêm trọng nhất bao gồm yếu cơ hay liệt, suy hô hấp, các bất thường dẫn truyền và rối loạn nhịp tim.

Có 3 cơ chế chính gây tăng kali máu do thuốc:

Giảm đào thải kali qua thận
Dịch chuyển kali ra ngoài tế bào
Hấp thu kali quá mức

Các nhóm thuốc gây tăng kali máu trình bày ở bảng dưới đây

Bảng: Các thuốc gây tăng kali máu và cơ chế tác động

Giảm đào thải kali qua thận	Dịch chuyển kali ra ngoài tế bào	Hấp thu kali quá mức
– ACEI, ARB – Thuốc ức chế trực tiếp renin – NSAID – Nhóm kháng aldosteron – Thuốc lợi tiểu tiết kiệm kali – Trimethoprim, pentamidin – Cyclosporin, tacrolimus – Heparin, LMWH	-Thuốc chẹn beta – Ngộ độc digoxin -Các aminoacid loại cation truyền tĩnh mạch (lysin, arginin) – Mannitol – Suxamethonium – Verapamil	-Chất thay thế muối – Penicillin G – Các chế phẩm máu dự trữ

Tăng kali máu do thuốc có thể ngăn chặn bằng cách điều chỉnh liều lượng từ từ và theo dõi chặt chẽ kali máu trong tuần điều trị đầu tiên và sau mỗi lần điều chỉnh liều. Các NSAID, nhất là khi dùng lâu dài, nên tránh ở đối tượng lớn tuổi, bị mất nước, suy thận và đang dùng những thuốc khác gây tăng kali. coque iphone 6 Khuyến cáo việc điều trị thay thế bằng các thuốc giảm đau khác NSAID hoặc các thuốc tác động tại chỗ. Xử trí tăng kali máu nên dựa trên mức kali huyết thanh và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.^4,5

Bảng: Những lựa chọn điều trị trong tăng kali máu cấp tính

Điều trị	Cơ chế	Khởi phát/Thời gian tác động	Ghi chú
Furosemid 40-80 mg tiêm tĩnh mạch	Tăng bài tiết kali qua thận	15 phút/4 giờ	Theo dõi tình trạng dịch
Natri polystyren sulfonat (SPS) 50 mg đường uống hoặc đặt hậu môn	Loại kali ra khỏi ruột bằng cách trao đổi với natri	1-2 giờ/ 4-6 giờ	Có thể gây giữ natri
Insulin thường (R) 5-10 đơn vị tiêm tĩnh mạch với 50 ml dextrose 50%	Tạo dòng di chuyển kali từ khoang mạch vào tế bào	30 phút/ 4-6 giờ	Khuyến cáo dùng liều thấp hơn ở bệnh nhân suy thận Cần theo dõi đề phòng trường hợp hạ đường huyết
Albuterol 0,5 mg tiêm tĩnh mạch hoặc 10-20 mg khí dung trong 10 phút	Tạo dòng di chuyển kali trong nội bào	30 phút/ 2-4 giờ	Cần theo dõi đề phòng trường hợp tim đập nhanh Có thể không hiệu quả ở những bệnh nhân đang dùng thuốc chẹn beta
Natri bicarbonat 50-100 mEq tiêm bolus tĩnh mạch trong 5 phút	Tạo dòng di chuyển kali trong nội bào	5-10 phút/ 2 giờ	Dùng ở những bệnh nhân nhiễm toan chuyển hóa
Calcium gluconat 15-30 mL dung dịch 10%	Ổn định điện thế màng	1-3 phút/ 30 phút	Mục đích: bình thường hóa những thay đổi trên ECG Không có tác động trên nồng độ kali
Thẩm tách máu	Loại kali ra khỏi cơ thể	Ngay lập tức	Dùng trong trường hợp tăng kali máu không đáp ứng với điều trị thường quy và suy thận

Tài liệu tham khảo

Perazella MA. Drug-induced hyperkalemia: old culprits and new offenders. Am J Med.2000; 109(4):307–14. Article
Ben Salem CB, Badreddine A, Fathallah N,et al. Drud-induced hyperkalemia. Drug Saf. 2014; 37:677-692. coque iphone 8 Article
Noize P, Bagheri H, Durrieu G, et al. Life-threatening drug-associated hyperkalemia: a retrospective study from laboratory signals. Pharmacoepidemiol Drug Saf. coque iphone 2011; 20(7):747–53. coque iphone Article
Rossignol P, Legrand M, Kosiborod M, et al. Emergency management of severe hyperkalemia guidelines for best practice and opportunities for the future. Pharmacol Res. 2016; 113(ptA):585-591. Article
Weisberg LS. Management of severe hyperkalemia. coque iphone 8 Crit Care Med. coque iphone x 2008; 36(12):3246-3251.

Tin nổi bật

Truyền thông và ứng dụng chuyển đổi số Y tế tại bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An – Hưởng ứng ngày chuyển đổi số quốc gia năm 2024

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An tiếp tục thực hiện thành công lấy, ghép tạng từ người cho chết não

Phẫu thuật nội soi cắt khối tá tụy tại Bệnh Viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An

Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An phẫu thuật thành công cấy điện cực ốc tai cho hai bệnh nhân nhi

Những lựa chọn điều trị trong tăng kali máu cấp tính

CHẤT LƯỢNG HÀNG ĐẦU - PHÁT TRIỂN CHUYÊN SÂU - NÂNG TẦM CAO MỚI

Địa chỉ

Điện thoại

Điện thoại CSKH - Đặt lịch khám

Thời gian làm việc: Khám bệnh: 7h-16h (Thứ 2-Thứ 6), 7h-12h (Sáng thứ 7), trừ nghỉ lễ ----- Tiếp nhận cấp cứu và điều trị nội trú 24/7, kể cả nghỉ lễ