Mô hình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đang chuyển dịch dần sang mô hình ưu tiên chăm sóc lấy bệnh nhân làm trung tâm, không chỉ ở các nước phát triển mà còn ở Việt Nam. Gắn liền với sự chuyển đổi này là khái niệm về sự tham gia của bệnh nhân và gia đình, không còn được coi là lợi ích ngoại vi mà là nền tảng của dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, an toàn và hiệu quả, trong đó sự tham gia tích cực của bệnh nhân và gia đình góp phần tăng cường giao tiếp, giảm sai sót y tế và tăng sự hài lòng của bệnh nhân.

Một trong những tác động quan trọng nhất của sự tham gia nằm ở việc thúc đẩy văn hóa ra quyết định chung. Khi bệnh nhân và gia đình tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận về các vấn đề sức khỏe, các lựa chọn điều trị và kế hoạch chăm sóc của họ, họ sẽ có được cảm giác làm chủ và tự chủ. Cách tiếp cận hợp tác này, đặc trưng bởi giao tiếp cởi mở và trung thực, tạo điều kiện hiểu biết sâu sắc hơn về các giá trị, sở thích và mục tiêu của bệnh nhân, dẫn đến những quyết định sáng suốt có nhiều khả năng được tuân thủ hơn. Bằng cách thu hẹp khoảng cách kiến ​​thức thông qua ngôn ngữ rõ ràng và giải thích toàn diện, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trao quyền cho bệnh nhân trở thành người tham gia tích cực trong hành trình chăm sóc sức khỏe của họ.

Hơn nữa, bệnh nhân và gia đình tham gia đóng vai trò là đối tác có giá trị trong việc thúc đẩy sự an toàn và giảm thiểu sai sót y khoa. Sự tham gia tích cực của họ vào các quy trình chăm sóc cho phép họ đóng vai trò là người quan sát thận trọng, có khả năng xác định và ngăn ngừa những sai sót có thể không được chú ý. Sự hợp tác này mở rộng đến việc quản lý thuốc, hiểu hướng dẫn xuất viện và theo dõi những thay đổi về tình trạng bệnh. Hơn nữa, một môi trường khuyến khích giao tiếp cởi mở sẽ giúp bệnh nhân và gia đình lên tiếng về những lo ngại và báo cáo sai sót hoặc tình huống suýt xảy ra mà không sợ bị phán xét. Vòng phản hồi này rất cần thiết để xác định các điểm yếu của hệ thống và thực hiện các biện pháp khắc phục để ngăn ngừa các sự cố trong tương lai.

Ngoài sự an toàn, sự tham gia của bệnh nhân và gia đình đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao sự hài lòng của bệnh nhân và trải nghiệm tổng thể. Bằng cách công nhận quyền tự chủ và quyền tham gia vào việc chăm sóc của chính bệnh nhân, sự tham gia sẽ nuôi dưỡng cảm giác tôn trọng và nhân phẩm. Sự tham gia tích cực làm giảm sự không chắc chắn và giúp bệnh nhân cảm thấy kiểm soát được sức khỏe của mình nhiều hơn, dẫn đến giảm lo lắng và sợ hãi. Cách tiếp cận hợp tác này, được xây dựng trên sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau, củng cố mối quan hệ giữa bệnh nhân và nhà cung cấp dịch vụ, dẫn đến tăng sự hài lòng và cải thiện kết quả sức khỏe lâu dài.

Để thực hiện hiệu quả sự tham gia của bệnh nhân và gia đình, các cơ sở y tế cần phải áp dụng các chiến lược đa hướng. Tạo ra một môi trường thân thiện và dễ tiếp cận cho bệnh nhân và gia đình là điều tối quan trọng. Việc cung cấp thông tin rõ ràng và dễ tiếp cận ở nhiều định dạng và ngôn ngữ sẽ đảm bảo tính toàn diện và dễ hiểu. Tận dụng công nghệ thông qua cổng thông tin bệnh nhân, nền tảng y tế từ xa và ứng dụng di động tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên lạc, truy cập thông tin và giám sát từ xa. Điều quan trọng không kém là đầu tư vào việc đào tạo các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để giao tiếp hiệu quả, chia sẻ việc ra quyết định và thể hiện năng lực văn hóa. Cuối cùng, việc thành lập Hội đồng tư vấn cho bệnh nhân và gia đình sẽ tạo nền tảng cho bệnh nhân và gia đình đóng góp vào việc thiết kế và cải thiện các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Lợi ích của sự tham gia của bệnh nhân và người chăm sóc:

Các tài liệu được xem xét luôn chứng minh tác động tích cực của sự tham gia của bệnh nhân và người chăm sóc trong các quy trình chăm sóc sức khỏe khác nhau:

• Kết quả sức khỏe được cải thiện: Sự tham gia có liên quan đến việc tuân thủ dùng thuốc tốt hơn, giảm tỷ lệ tái nhập viện, cải thiện việc quản lý bệnh mãn tính (ví dụ như tiểu đường, suy tim) và tỷ lệ tử vong thấp hơn.
• Nâng cao An toàn cho Bệnh nhân: Bệnh nhân và người chăm sóc tham gia có thể tích cực tham gia vào việc kiểm tra an toàn, đối chiếu thuốc và báo cáo sai sót, góp phần tạo nên một môi trường chăm sóc an toàn hơn.
• Tăng sự hài lòng của bệnh nhân: Sự tham gia thúc đẩy cảm giác được trao quyền, quyền tự chủ và niềm tin vào mối quan hệ giữa bệnh nhân và nhà cung cấp, dẫn đến sự hài lòng cao hơn với dịch vụ chăm sóc.
• Giảm chi phí chăm sóc sức khỏe: Cải thiện khả năng tự quản lý, giảm sai sót và tỷ lệ tái nhập viện liên quan đến sự tham gia thấp hơn có thể góp phần tiết kiệm chi phí cho cả bệnh nhân và hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Những thách thức và rào cản đối với sự tham gia:

Bất chấp những lợi ích của nó, một số thách thức cản trở sự tham gia tối ưu của bệnh nhân và người chăm sóc:

• Kiến thức về sức khỏe: Kiến thức về sức khỏe hạn chế có thể cản trở khả năng hiểu thông tin y tế của bệnh nhân và tham gia vào việc ra quyết định.
• Rào cản về văn hóa và ngôn ngữ: Niềm tin văn hóa đa dạng và sự khác biệt về ngôn ngữ có thể đặt ra những thách thức đối với việc giao tiếp và gắn kết hiệu quả.
• Hạn chế về thời gian: Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bận rộn thường phải đối mặt với những hạn chế về thời gian làm hạn chế cơ hội tham gia có ý nghĩa.
• Thiếu đào tạo và nguồn lực: Các hệ thống và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể thiếu đào tạo và nguồn lực đầy đủ để thực hiện hiệu quả các chiến lược tham gia.
• Yếu tố bệnh nhân và người chăm sóc: Các yếu tố cá nhân như tuổi tác, tình trạng sức khỏe và nền tảng kinh tế xã hội có thể ảnh hưởng đến mức độ tham gia.

Một số giải pháp để thúc đẩy sự tương tác:

• Ra quyết định chung: Triển khai các công cụ và kỹ thuật hỗ trợ việc ra quyết định hợp tác, đảm bảo bệnh nhân và người chăm sóc được thông báo và tham gia vào việc lựa chọn các phương án điều trị.
• Giao tiếp hiệu quả: Sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, phương tiện trực quan và chiến lược giao tiếp phù hợp về văn hóa để nâng cao sự hiểu biết và xây dựng niềm tin.
• Lập kế hoạch chăm sóc lấy bệnh nhân làm trung tâm: Phát triển các kế hoạch chăm sóc cá nhân kết hợp các sở thích, mục tiêu và giá trị của bệnh nhân và người chăm sóc.
• Công nghệ thông tin y tế: Tận dụng công nghệ như cổng thông tin bệnh nhân, nền tảng y tế từ xa và ứng dụng di động để tạo điều kiện giao tiếp, chia sẻ thông tin và giám sát từ xa.
• Hỗ trợ người chăm sóc: Nhận thức được vai trò quan trọng của người chăm sóc và cung cấp cho họ sự giáo dục, nguồn lực và hỗ trợ tinh thần.
• Văn hóa tổ chức: Tạo ra văn hóa chăm sóc lấy bệnh nhân làm trung tâm trong các tổ chức chăm sóc sức khỏe, nhấn mạnh sự tôn trọng, đồng cảm và hợp tác.

Tóm lại, sự tham gia của bệnh nhân và gia đình không chỉ đơn thuần là một xu hướng mà còn là sự thay đổi cơ bản trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Bằng cách áp dụng phương pháp hợp tác này, các hệ thống chăm sóc sức khỏe có thể thúc đẩy văn hóa ra quyết định chung, giảm sai sót y tế và nâng cao sự hài lòng của bệnh nhân. Thông qua những nỗ lực này, chúng ta có thể cùng nhau phấn đấu hướng tới một tương lai nơi chăm sóc sức khỏe không chỉ là điều trị bệnh tật mà còn trao quyền cho các cá nhân và gia đình tham gia tích cực vào sức khỏe và hạnh phúc của họ.

Phòng QLCL